10. Sınıf Coğrafya Ders Kitabı Cevapları Gün Yayınları

10. Sınıf Coğrafya Ders Kitabı Cevapları Gün Yayınları Cevap anahtarı

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 138 Cevabı
Tablodaki kavramları simgeleyen harfleri aşağıdaki cümlelerdeki noktalı yerlere yazınız.

1. Güney doğu Asya’da görülen ve kışın yapraklarını döken ormanlar: (Muson Ormanları)

2. Makilerin tahrip edilmesiyle ortaya çıkan kısa boylu çalılar: (Garig)

3. Ilıman karasal iklim bölgesinde ilkbahar yağışlarıyla yeşerip yaz kuraklığı döneminde kuruyan ot toplulukları: (Bozkır)

4. Ekvatoral bölgede yıl boyunca benzer sıcaklık ve yağış koşullarının devam ettiği bitki örtüsü: (Tropikal Yağmur Ormanı)

5. Her mevsimi yağışlı bölgelerde ormanların tahrip edilmesiyle ortaya çıkan çalı topluluğu: (Psödomaki)

6. Sibirya ve Kanada’da görülen çok düşük sıcaklıklara dayanıklı orman örtüsü: (Tayga Ormaı)

7. Yazları yağışlı tropikal iklimde görülen ot toplulukları: (Savan)

8. Kutup altı ikliminde kısa ve serin geçen yaz döneminde yeşeren bitkiler: (Tundra)

9. Akdeniz iklim bölgesinde kızılçam ormanlarının tahrip edildiği yerlerde ortaya çıkan çalılar: (Maki)

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 139 Cevabı

Yukarıdaki bitki örtülerinin Türkiye’nin nerelerinde görülebileceğini, nedenleriyle birlikte aşağıdaki noktalı yerlere yazınız.

Cevap:

1. Fotoğraf: Akdeniz

2. Fotoğraf: Karadeniz

3. Fotoğraf: Doğu Anadolu.

4. Fotoğraf: İç Anadolu

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 146 Cevabı

Aşağıdaki metni okuyarak yorumlayınız. Siz de bu konuda bir metin hazırlayınız. Hazırladığınız metni sınıfta okuyunuz.

Cevap: Memleketimiz sahip olduğu çok farklı iklim şartlarına bağlı olarak bitki çeşitleri bakımından oldukça zengindir. Bazı nadir ve yurdumuza has türler, ihraç maksadı ile tahribe uğratılıp yok edilmektedir. Bu bitkilerin tahripkar bir şekilde tabiattan toplanması yerine, yetiştirilmesi yoluna gidilmesi teşvik edilmelidir. Bitki örtüsünün ve hayat ortamlarının korunması yönünde yok olma durumundaki endemik türler tespit edilmelidir.Bitki örtüsünün bulunmadığı yüzeyde toprak yağış suyunu tutamaz, su yüzey akışı ile hızla gider. Su kaynaklarına düzenli, yavaş ve sürekli su gitmez.
Bitki örtüsünün tahrip edilmesi sonucu taşkın, su baskını ve toprak kayması olayları felaketli şekilde ortaya çıkar.

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 147 Cevabı

Aşağıdaki harflerle sıralanan ifadeleri rakamlarla sıralanan cümlelerle örneğe uygun olarak eşleştiriniz.

1.Makilerin tahrip edildiği yerlerde ortaya çıkan kısa boylu çalılardır.
2.Kızılçam ormanlarının yok edilmesiyle ortaya çıkmıştır.
3.İlkbahar dönemi yağışlı, yaz dönemi kurak yerde gözüken ot topluluklarıdır.
4.Karadeniz’deki ormanların tahrip edilmesiyle ortaya çıkmıştır.
5.İç bölgelerdeki ormanların tahrip edilmesiyle ortaya çıkmıştır.
6.Akdeniz iklim bölgesinin bitki örtüsüdür.

Cevap:

a. Bozkır(3)
b. Antropojen bozkır(5)
c. Kızılçam ormanları(6)
ç .Maki(6)
d. Garig(1)
e. Psödomaki(4)

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 148 Cevabı
A. Aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
1. Denizlerin tuzluluk oranı neden değişir?

Cevap: Kutuplarda tuzluluk oranının az olmasının nedeni burada buharlaşmanın az olmasından kaynaklanmaktadır. Hiç yok değil elbet var ama ekvator kısmına göre daha azdır. Ekvatorda tuzluluk oranı kutuplara göre çok daha yüksektir. Ekvatorda buharlaşma oranı fazla olduğundan dolayı su buharlaşırken tuzlar denizin dibine inerek buharlaşır.

2. Karstik göller nasıl meydana gelir?

Cevap: Karstik göller; kayatuzu, jips, kalker gibi çözünebilen tabakaların bolca bulunduğu alanlarda oluşan göl türüdür. Pek çok karstik gölün oluşmasında tektonik olaylar büyük rol oynar. Karstik göller suyunun acı olmasıyla tanınmaktadır.
Karstik göllere, ülkemizde en çok Akdeniz Bölgesinde rastlamaktayız. Özellikle bölgede bulunan Toros Dağları’nın batı kesiminde sıkça rastlanır. Toros dağları yakınında oluşum göstermiş olan Kızılören obruk gölü, Kestel, Avlan, Yarışlı ve Salda gölleri tamamen bu tip göllere örnek teşkil eder. Bu bahsi geçen göller yalnızca kireçtaşlarının çözülmesiyle meydana gelmiş çanaklar üzerinde oluşum göstermiştir.

3. Yeryüzünde hangi bölgelerdeki akarsu rejimleri düzenlidir?

Cevap: Genellikle Ekvatoral iklimin ve Okyanusal iklimin hüküm sürdüğü bölgelerde görülür.

4. Kayaçların fiziksel ayrışmasına etkide bulunan etmenler nelerdir?

Cevap:

1.Fiziksel ( Mekanik ) Ayrışma

2.Kimyasal Ayrışma

3.Organik ( Biyolojik ) Ayrışma

5. Muson ormanlarının özelliği nedir ve bu bitki örtüsüne nerelerde rastlanır?

Cevap: Tropik yerlerde ve dağların alt kesimlerinde görünür nemli bölgelerdir bu ormanlar bolca yağış alır bu ormanlarda vahşi hayvanlar yaşamaktadır.

6. Türkiye’de terra rossa topraklara nerelerde rastlanır? Bu toprakların özellikleri nelerdir?

Cevap: Terra-Rossa (Kırmızı Topraklar): Akdeniz iklim bölgelerinde görülen topraklardır. Ülkemizde Terra Rossa topraklara, Akdeniz, Ege ve Marmara Bölgesinin güneylerinde rastlanmaktadır.Terra-Rossa, genellikle makiler ile kızılçam ormanlarının altında gelişir. Bu topraklarda kireç yıkanma olayı ile uzaklaşır ve demiroksit birikir. Bu nedenle toprakta kırmızı ve buna yakın renk tonları hâkimdir.

7. Ülkemizde karstik kaynaklar nerelerde yaygındır ve bu kaynaklar hangi amaçlarla kullanılır?

Cevap: Ülkemizde karstik kaynaklar bulunmaktadır. Karstik kaynakları yer altı su kaynaklarının yeryüzüne çıkması sonucunda toprakta gerçekleşene kimyasal tepkimelerin sonucunda meydana gelmektedir. Yeryüzü şekilleri bakımından da karstik özellikte olan alanlar bulunmaktadır. Mağaralar, havzalar ısı ve sıcaklık farkları, basınç ve nem farklılıkları nedeniyle karstik bir şekilde meydana gelmektedir.Ülkemizde karstik kaynaklar en fazla Akdeniz Bölgesi’nde bulunmaktadır. Akdeniz Bölgesi’nde ısı ve sıcaklık farkları ve nem özellikleri karstik yapının oluşmasında etkili olmaktadır. Karstik kayaçlar da mağaraların oluşmasına neden olmaktadır. Ülkemizde karstik kaynaklar açısından diğer bölgeler bu kadar zengin değildir.

8. Kaynağını Türkiye’den alıp başka ülkelerden deniz veya göle dökülen akarsular hangileridir?

Cevap: Bazı akarsular ülkemizden doğup başka ülkelere dökülür. Bunlar;

Dicle Nehri, Türkiye’de doğup Irak topraklarına geçer ve orada Fırat’la birleşerek Şattülarap’ta Basra Körfezi’ne dökülür.
Dicle Nehri, Türkiye’de doğup birçok kolları olan ve Irak topraklarına geçip orada Fırat’la birleşerek Şattülarap’ta Basra Körfezi’ne dökülür.
Kura Nehri, Türkiye’de Ardahan Göle dolaylarından başlar ve Gürcistan’dan geçerek Azerbaycan’ın Sabirabad şehrinde Aras Nehri ile birleşir ve Neftçala Rayonu’nda Hazar Denizi’ne dökülür.
Aras Nehri, Doğu Anadolu Bölgesi’nde doğup, Kura Nehri ile birleşerek Hazar Denizi’de dökülür.
9. Psödomakiler nasıl oluşmuştur ve nerelerde görülür?

Cevap: İklim, yeryüzü şekilleri, toprak özellikleri bitki örtüsünün oluşmasında etkili olmaktadır. Ülkemizde üç farklı iklim tipi ve dört mevsim yaşanmaktadır. Yeryüzü şekillerinin yükselti farklılıkları da bitki örtüsünü etkilemektedir. Ülkemizin coğrafi konumu biyoçeşitlilik açısından ele alındığında bir kıta büyüklüğünde canlılık çeşitliliği görülmektedir.Maki de ülkemizde görülen bir bitki örtüsüdür. Akdeniz İklimi’nin etkili olduğu yerlerde bitki örtüsü maki olarak meydana gelmektedir. Kısa boylu ağaçlar olarak oluşan makilerde, uzunluk 3-5 metre arasında değişmektedir. Makilerin tahrip olmasıyla psödomakiler meydana gelmektedir. Makilerin yanması, bir şekilde tahrip olması sonucunda arda kalan alanlarda bitki örtüsü olarak psödomakiler meydana gelmektedir.

10. Kolüvyal topraklar nasıl oluşur ve nerelerde görülür?

Cevap: Eğimli yamaçlar boyunca ayrışan çeşitli malzemelerin bir araya gelmesiyle kumlu, çakıllı toprakların oluşması sonucunda kolüvyal topraklar meydana gelmektedir. Toprak kaymaları ve aşınmaları sonucunda yamaç eteklerinde biriken kolüvyal topraklar verimli topraklar olarak bilinmektedir. Dağ yamaçlarında görülen bu tip toprak özelliği dağlık alanlarda bulunmaktadır.Kolüvyal topraklar, yamaç toprakları olarak dağlık alanların yamaç eteklerinde bulunmaktadır. Ülkemizde dağlık alanlarda, sıra dağ eteklerinin diplerinde görülmektedir. Bu bakımdan Akdeniz Bölgesi’nde, Karadeniz Bölgesi’nde, Doğu Anadolu Bölgesi’nde bulunmaktadır. Daha çok iklim özellikleri bakımından da toprak özellikleri şekillenmektedir. Ülkemizde birçok farklı toprak özelliği ve çeşidi de bulunmaktadır.

B. Aşağıdaki cümlelerin noktalı yerlerini uygun sözcüklerle tamamlayınız.

Cevap:

1. Kuzey Yarım Küre’de suların kapladığı alan Güney Yarım Küre’ye göre daha azdır.

2. Finlandiya, Norveç ve Kanada’da çoğunlukla buzul göllerine rastlanır.

3. Laterit topraklarda humus oranı azdır. Çünkü Laterit topraklar, ekvatoral iklimin görüldüğü bölgelerde bulunur. Ekvatoral iklimde tüm yıl boyunca sürekli yağmurlar görülür. Bu yağmurların toprağı sıkça yıkamasından dolayı laterit topraklarda humus azalır. Ayrıca aşırı yıkanmadan dolayı toprak, mineral bakımdan da fakirdir. Laterit topraklarda, sıcak ve nem yüzünden kimyasal çözünme şiddetlidir. Ayrıca demir bakımından zengin bu toprak, kırmızı renktedir.

4. Akdeniz iklim bölgesinde kalkerli arazilerde oluşan toprak türü Terra Rossa (Kırmızı) Toprakları

5. Kanada ve Sibirya’da geniş yer kaplayan, soğuğa dayanıklı ve iğne yapraklı ağaçlardan oluşan ormanlara Tayga ormanları denir.

C. Haritaya göre aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
1. I numaralı yerde yaygın olan bitki örtüsü ve toprak tipi hangisidir?

Cevap: Kara İklimi – Çernezyom (Kara) Topraklar

2. Kaç numaralı yerde akarsu rejimleri daha düzenlidir ve buradaki akarsular daha çok yağmur sularıyla beslenir?

Cevap: II.

3. II numaralı yerde yaygın olan bitki örtüsü ve toprak tipi hangisidir?

Cevap: Ekvatoral İklim Bitki Örtüsü – Laterit Topraklar.

4. Kaç numaralı yerde buzul gölleri daha yaygındır?

Cevap: I.

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 149 Cevabı
1. I. Gideğeni vardır.
II. Karstik oluşumludur.
III. Derinliği fazladır.
Bir gölde tuz oranı az ise o göl için yukarıdaki yargılardan hangilerine varılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

Cevap: A

2.Haritada daire içinde gösterilen bölgede aşağıdaki toprak türlerinden hangisi yaygındır?
A) Podzol B) Laterit C) Terra rossa D) Tundra E) Kahverengi orman

Cevap:

3.I. Bol miktarda kireç içerir.
II. İçme suyu olarak kullanılamaz.
III. Yalnızca vadi yamaçlarında görülür. Yukarıda şekli verilen kaynak için numaralanmış yargılardan hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

Cevap:

4.Aşağıdaki toprak tiplerinden hangisinin horizonu gelişmemiştir?
A) Çernezyom B) Alüvyal C) Laterit D) Podzol E) Terra rossa

Cevap: B

5. • Maki
• Garig
• Psödomaki
• Antropojen bozkır
Yukarıdaki bitki örtülerinin ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Çalı formasyonunda olmaları
B) Düzenli yağış istemeleri
C) Soğuğa dayanıklı olmaları
D) Tahribat sonucu ortaya çıkmaları
E) Tropikal kuşakta görülmeleri

Cevap: A

6.Haritada numaralarla gösterilen yerlerde aşağıdaki bitki örtülerinden hangileri yaygındır?
A) Tayga ormanı
B) Savan
C) Kızılçam ormanı
D) Karışık orman
E) Çöl bitkisi

Cevap:

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 150 Cevabı
7. Çayır bitki örtüsü altında oluşur. Humus bakımından zengindir. Zonal toprakların en verimlisidir.
Yukarıda özellikleri belirtilen toprak tipi aşa- ğıdakilerden hangisidir?
A) Tundra B) Podzol C) Çernezyom D) Laterit E) Kahverengi bozkır

Cevap: C

8. Bitki örtüsüyle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Geçmiş jeolojik dönemlerden zamanımıza kadar varlığını sürdürmüş bitkilere relikt bitki denir.
B) Çöl bitkilerinin kök sistemleri derinlere doğru gelişmiştir.
C) Karışık yapraklı ormanlara okyanusal iklim bölgesinde rastlanır.
D) Garig, ot formasyonunun üyelerindendir.
E) Kızılçam ormanları, Akdeniz iklim bölgesinde görülür.

Cevap: E

9. I. Tortum
II. Abant
III. Ulubat
IV. İznik
Yukarıdaki göllerden hangileri heyelan sonucu oluşmuştur?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

Cevap:

10. I. İklim
II. Yer şekilleri
III. Kayaç türleri
Türkiye’de çeşitli toprak tiplerinin görülmesi yukarıdaki etmenlerden hangileriyle ilgilidir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

Cevap:

11.Haritada renklendirilerek gösterilen bölgede aşağıdaki zonal topraklardan hangisi yaygındır?
A) Terra rossa B) Kahverengi orman
C) Çernezyom D) Vertisol
E) Kahverengi bozkır

Cevap:

12. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’deki fay kaynaklarının özelliklerinden değildir?
A) Jeotermal enerji üretiminde kullanılmaktadır.
B) Mineral bakımından zengindir.
C) Çoğunlukla deprem bölgelerinde görülür.
D) Suları yükseklere fışkırarak çıkar.
E) Termal turizm amacıyla da yararlanılmaktadır.

Cevap:

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 148 Cevabı
A. Aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
1. Denizlerin tuzluluk oranı neden değişir?

Cevap: Kutuplarda tuzluluk oranının az olmasının nedeni burada buharlaşmanın az olmasından kaynaklanmaktadır. Hiç yok değil elbet var ama ekvator kısmına göre daha azdır. Ekvatorda tuzluluk oranı kutuplara göre çok daha yüksektir. Ekvatorda buharlaşma oranı fazla olduğundan dolayı su buharlaşırken tuzlar denizin dibine inerek buharlaşır.

2. Karstik göller nasıl meydana gelir?

Cevap: Karstik göller; kayatuzu, jips, kalker gibi çözünebilen tabakaların bolca bulunduğu alanlarda oluşan göl türüdür. Pek çok karstik gölün oluşmasında tektonik olaylar büyük rol oynar. Karstik göller suyunun acı olmasıyla tanınmaktadır.
Karstik göllere, ülkemizde en çok Akdeniz Bölgesinde rastlamaktayız. Özellikle bölgede bulunan Toros Dağları’nın batı kesiminde sıkça rastlanır. Toros dağları yakınında oluşum göstermiş olan Kızılören obruk gölü, Kestel, Avlan, Yarışlı ve Salda gölleri tamamen bu tip göllere örnek teşkil eder. Bu bahsi geçen göller yalnızca kireçtaşlarının çözülmesiyle meydana gelmiş çanaklar üzerinde oluşum göstermiştir.

3. Yeryüzünde hangi bölgelerdeki akarsu rejimleri düzenlidir?

Cevap: Genellikle Ekvatoral iklimin ve Okyanusal iklimin hüküm sürdüğü bölgelerde görülür.

4. Kayaçların fiziksel ayrışmasına etkide bulunan etmenler nelerdir?

Cevap:

1.Fiziksel ( Mekanik ) Ayrışma

2.Kimyasal Ayrışma

3.Organik ( Biyolojik ) Ayrışma

5. Muson ormanlarının özelliği nedir ve bu bitki örtüsüne nerelerde rastlanır?

Cevap: Tropik yerlerde ve dağların alt kesimlerinde görünür nemli bölgelerdir bu ormanlar bolca yağış alır bu ormanlarda vahşi hayvanlar yaşamaktadır.

6. Türkiye’de terra rossa topraklara nerelerde rastlanır? Bu toprakların özellikleri nelerdir?

Cevap: Terra-Rossa (Kırmızı Topraklar): Akdeniz iklim bölgelerinde görülen topraklardır. Ülkemizde Terra Rossa topraklara, Akdeniz, Ege ve Marmara Bölgesinin güneylerinde rastlanmaktadır.Terra-Rossa, genellikle makiler ile kızılçam ormanlarının altında gelişir. Bu topraklarda kireç yıkanma olayı ile uzaklaşır ve demiroksit birikir. Bu nedenle toprakta kırmızı ve buna yakın renk tonları hâkimdir.

7. Ülkemizde karstik kaynaklar nerelerde yaygındır ve bu kaynaklar hangi amaçlarla kullanılır?

Cevap: Ülkemizde karstik kaynaklar bulunmaktadır. Karstik kaynakları yer altı su kaynaklarının yeryüzüne çıkması sonucunda toprakta gerçekleşene kimyasal tepkimelerin sonucunda meydana gelmektedir. Yeryüzü şekilleri bakımından da karstik özellikte olan alanlar bulunmaktadır. Mağaralar, havzalar ısı ve sıcaklık farkları, basınç ve nem farklılıkları nedeniyle karstik bir şekilde meydana gelmektedir.Ülkemizde karstik kaynaklar en fazla Akdeniz Bölgesi’nde bulunmaktadır. Akdeniz Bölgesi’nde ısı ve sıcaklık farkları ve nem özellikleri karstik yapının oluşmasında etkili olmaktadır. Karstik kayaçlar da mağaraların oluşmasına neden olmaktadır. Ülkemizde karstik kaynaklar açısından diğer bölgeler bu kadar zengin değildir.

8. Kaynağını Türkiye’den alıp başka ülkelerden deniz veya göle dökülen akarsular hangileridir?

Cevap: Bazı akarsular ülkemizden doğup başka ülkelere dökülür. Bunlar;

Cevap: İklim, yeryüzü şekilleri, toprak özellikleri bitki örtüsünün oluşmasında etkili olmaktadır. Ülkemizde üç farklı iklim tipi ve dört mevsim yaşanmaktadır. Yeryüzü şekillerinin yükselti farklılıkları da bitki örtüsünü etkilemektedir. Ülkemizin coğrafi konumu biyoçeşitlilik açısından ele alındığında bir kıta büyüklüğünde canlılık çeşitliliği görülmektedir.Maki de ülkemizde görülen bir bitki örtüsüdür. Akdeniz İklimi’nin etkili olduğu yerlerde bitki örtüsü maki olarak meydana gelmektedir. Kısa boylu ağaçlar olarak oluşan makilerde, uzunluk 3-5 metre arasında değişmektedir. Makilerin tahrip olmasıyla psödomakiler meydana gelmektedir. Makilerin yanması, bir şekilde tahrip olması sonucunda arda kalan alanlarda bitki örtüsü olarak psödomakiler meydana gelmektedir.

10. Kolüvyal topraklar nasıl oluşur ve nerelerde görülür?

Cevap: Eğimli yamaçlar boyunca ayrışan çeşitli malzemelerin bir araya gelmesiyle kumlu, çakıllı toprakların oluşması sonucunda kolüvyal topraklar meydana gelmektedir. Toprak kaymaları ve aşınmaları sonucunda yamaç eteklerinde biriken kolüvyal topraklar verimli topraklar olarak bilinmektedir. Dağ yamaçlarında görülen bu tip toprak özelliği dağlık alanlarda bulunmaktadır.Kolüvyal topraklar, yamaç toprakları olarak dağlık alanların yamaç eteklerinde bulunmaktadır. Ülkemizde dağlık alanlarda, sıra dağ eteklerinin diplerinde görülmektedir. Bu bakımdan Akdeniz Bölgesi’nde, Karadeniz Bölgesi’nde, Doğu Anadolu Bölgesi’nde bulunmaktadır. Daha çok iklim özellikleri bakımından da toprak özellikleri şekillenmektedir. Ülkemizde birçok farklı toprak özelliği ve çeşidi de bulunmaktadır.

B. Aşağıdaki cümlelerin noktalı yerlerini uygun sözcüklerle tamamlayınız.

Cevap:

1. Kuzey Yarım Küre’de suların kapladığı alan Güney Yarım Küre’ye göre daha azdır.

2. Finlandiya, Norveç ve Kanada’da çoğunlukla buzul göllerine rastlanır.

4. Akdeniz iklim bölgesinde kalkerli arazilerde oluşan toprak türü Terra Rossa (Kırmızı) Toprakları

5. Kanada ve Sibirya’da geniş yer kaplayan, soğuğa dayanıklı ve iğne yapraklı ağaçlardan oluşan ormanlara Tayga ormanları denir.

C. Haritaya göre aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
1. I numaralı yerde yaygın olan bitki örtüsü ve toprak tipi hangisidir?

Cevap: Kara İklimi – Çernezyom (Kara) Topraklar

2. Kaç numaralı yerde akarsu rejimleri daha düzenlidir ve buradaki akarsular daha çok yağmur sularıyla beslenir?

Cevap: II.

3. II numaralı yerde yaygın olan bitki örtüsü ve toprak tipi hangisidir?

Cevap: Ekvatoral İklim Bitki Örtüsü – Laterit Topraklar.

4. Kaç numaralı yerde buzul gölleri daha yaygındır?

Cevap: I.

Cevap: A

2.Haritada daire içinde gösterilen bölgede aşağıdaki toprak türlerinden hangisi yaygındır?
A) Podzol B) Laterit C) Terra rossa D) Tundra E) Kahverengi orman

Cevap: B

Cevap: A

4.Aşağıdaki toprak tiplerinden hangisinin horizonu gelişmemiştir?
A) Çernezyom B) Alüvyal C) Laterit D) Podzol E) Terra rossa

Cevap: B

Cevap: D

6.Haritada numaralarla gösterilen yerlerde aşağıdaki bitki örtülerinden hangileri yaygındır?
A) Tayga ormanı
B) Savan
C) Kızılçam ormanı
D) Karışık orman
E) Çöl bitkisi

Cevap: E

Cevap: C

Cevap: D

9. I. Tortum
II. Abant
III. Ulubat
IV. İznik
Yukarıdaki göllerden hangileri heyelan sonucu oluşmuştur?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

Cevap: A

Cevap: E

11.Haritada renklendirilerek gösterilen bölgede aşağıdaki zonal topraklardan hangisi yaygındır?
A) Terra rossa B) Kahverengi orman
C) Çernezyom D) Vertisol
E) Kahverengi bozkır

Cevap: C

Cevap: D

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 168 Cevabı
A. Aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
1. 20. yüzyıldan önce nüfus sayımlarının amaçları nelerdi?

Cevap: 20. yüzyıldan önce nüfus sayımlarının amaçları vergi toplamak ve asker sayısını belirlemekti.

2. Ülkelerin gelişmişlik düzeyi ile nüfus artış hızı arasında nasıl bir ilgi vardır?

Cevap: Gelişmiş ülkelerde nüfus artış hızı düşük iken az gelişmiş ülkelerde nüfus artış hızı yüksektir

3. Üçgene benzeyen nüfus piramitlerine sahip olan ülkelerin nüfus özelliği nasıldır?

Cevap: Üçgene benzeyen nüfus piramitlerine sahip olan ülkelerin çocuk ve genç nüfus oranı yüksek, yaşlı nüfus oranı düşüktür.

4. Coğrafi konumun nüfus dağılışına etkisini açıklayınız.

Cevap: Dünya nüfusunun önemli bir kısmı iklim koşulları elverişli olan ılıman kuşakta toplanmıştır. Tropikal kuşakta ve kutup kuşağında nüfus azdır

B. Aşağıdaki cümlelerin noktalı yerlerini uygun sözcüklerle tamamlayınız.

Cevap:

1. Asimetrik nüfus piramidine sahip olan ülkelerin nüfus özellikleri :..son yıllarda nüfus artış hızı azalmıştır. Yaşlı nüfus oranı yüksektir.
2. Nüfus yoğunluğu ve nüfusu en az olan kıta…Okyanusya’dır..
3. Nüfus artış hızı en fazla olan kıta.. ..Afrika, en az olan kıta ise ...Avrupa
4. İnsanların tarıma başlaması ve yerleşik hayata geçmesi dünya nüfusunda…artış
dönemini başlatmıştır.
5. Amazon ve Kongo havzaları yeryüzünün...seyrek ..nüfuslu bölgelerindendir.
6. Dünyada kentsel nüfus kırsal nüfustan.. fazladır.
C. Nüfus piramidine göre aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
1. Son yıllarda nüfus artış hızı nasıl değişmiştir?

Cevap: Son yıllarda doğum oranı yükselmiştir. Bu nedenle piramidin tabanı, yanlara doğru genişlemiştir.

2. Hangi yaş grubunda kadın nüfus oranı daha fazladır?

Cevap: 50-54 yaş aralığı En yüksek orandır. Ondan sonra ise 55-59 yaş aralığı gelmektedir.

3. Bu piramit, gelişmişlik bakımından ne tür bir ülkeye aittir?

Cevap: Kanada ve ABD gibi ülkelerin nüfus piramitleri bu şekilde olduğu için gelişmiş ülkelere aittir diyebiliriz.

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 169 Cevabı
1.Yukarıda nüfus piramidi verilen ülkeyle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Nüfusun büyük bir kısmını 15 – 64 yaş arası oluşturmaktadır.
B) Çocuk nüfus oranı yaşlı nüfustan fazladır.
C) Gelişmiş bir ülkedir.
D) Nüfus artış hızı azalmıştır.
E) Yaşlı nüfus içinde kadınların oranı fazladır.

Cevap: D

2. I. Orta Asya
II. Güneydoğu Asya
III. Kuzey Afrika
IV. Batı Avrupa
Yukarıdakilerden hangileri yeryüzünün sık nüfuslu bölgelerindendir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

Cevap: D

3.Haritada numaralarla gösterilen yerlerden hangisinin seyrek nüfuslu olmasının nedeni kuraklıktır?
A) I B) II C) III D) IV E) V

Cevap: E

4. Nüfus artış hızı yüksek olan bir ülke için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Bağımlı nüfus oranı düşüktür.
B) Doğum oranı ölüm oranından fazladır.
C) Çalışma çağında olan nüfus fazladır.
D) Yaşlı nüfus oranı düşüktür.
E) Çocuk nüfus oranı yüksektir.

Cevap: A

5. I. Yüz ölçümü küçüktür.
II. Toplam nüfusu fazladır.
III. Tarımla uğraşan nüfusu azdır.
Aritmetik nüfus yoğunluğu yüksek olan bir
ülke için yukarıdaki yargılardan hangilerine kesin olarak varılamaz?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III

Cevap: E

6. Aşağıdakilerden hangisi bir ülkenin gelişmişlik düzeyi hakkında bilgi vermez?
A) Nüfusun yaş gruplarına dağılışı
B) Kilometrekareye düşen insan sayısı
C) Aktif nüfusun iş kollarına dağılışı
D) Nüfusun eğitim durumu
E) Nüfusun kır ve kente dağılışı

Cevap: B

7. Aşağıdaki ülkelerden hangisinde nitelikli iş gücü oranının daha fazla olması beklenir?
A) Brezilya
B) Mısır
C) Almanya
D) Nijerya
E) Moğolistan

Cevap: C

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 177 Cevabı
1. İlinizdeki kır ve kent nüfusunun ne kadar olduğunu araştırınız. Elde ettiğiniz verileri sınıfta paylaşınız.

Cevap: Mesela Diyarbakır’da kır nüfusu kent nüfusundan daha fazladır. Çünkü Diyarbakır’ın kırsal kesimlerinde yaşayarak hem tarım hem de hayvancılıktan geçinen insanlar büyük ilçelere dağılmışlardır.

2. Türkiye’nin son beş yılda nüfus artış hızını araştırarak bu süre içindeki değişimleri yorumlayınız. Elde ettiğiniz verileri defterinize yazınız.

Cevap: Düzenli ve az oranda bir artış görülmektedir.

Aşağıda, Türkiye’nin 2016 yılı nüfus piramidi verilmiştir. İnceleyiniz. Nüfusun yaş
grupları ve cinsiyete göre dağılışını yorumlayarak bu konudaki düşüncelerinizi defterinize yazınız.

Cevap: Nüfusun özelliklerinden biri de cinsiyete göre dağılışıdır (Grafik 2.8). Türkiye’de kadın ve erkek nüfusu hiçbir yaş grubunda eşit değildir. 2017 sayımına göre Türkiye nüfusunun %50,2’si erkek, %49,8’i kadındır. 0-64 yaş grubunda kadın ve erkek sayıları arasında önemli bir fark yoktur; ancak erkeklerin sayısı biraz daha fazladır. 65 yaş ve üstü grubunda ise kadın (Fotoğraf 2.21) sayısı daha fazladır. Bu durum kadınların ortalama yaşam süresinin daha uzun olmasından kaynaklanmaktadır.

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 182 Cevabı
Aşağıdaki tabloyu örneğe uygun olarak tamamlayınız.
Cevap:
Nüfusun yoğun olduğu yerlerdendir. – Nüfusun seyrek olduğu yerlerdendir. – Engebelidir.
Tarım alanı dardır.- Ulaşım ve sanayi gelişmemiştir.

Yıldız Dağları ve çevresi(Nüfusun seyrek olduğu yerlerdendir,Engebelidir. Tarım alanı dardır.- Ulaşım ve sanayigelişmemiştir.)
Zonguldak çevresi(Nüfusun yoğun olduğu yerlerdendir)
Hakkâri Yöresi(Nüfusun seyrek olduğu yerlerdendir, Engebelidir. Ulaşım ve sanayi gelişmemiştir.)
Çatalca ve Kocaeli platoları(Nüfusun yoğun olduğu yerlerdendir)
Tuz Gölü havzası(Nüfusun seyrek olduğu yerlerdendir Ulaşım ve sanayi gelişmemiştir.)
Biga ve Gelibolu yarımadaları(Nüfusun seyrek olduğu yerlerdendir, Engebelidir.Ulaşım ve sanayi gelişmemiştir.)
Teke ve Taşeli platoları(Nüfusun seyrek olduğu yerlerdendir Ulaşım ve sanayi gelişmemiştir.)
Doğu Karadeniz kıyısı(Nüfusun seyrek olduğu yerlerdendir)
Güneydoğu Anadolu’nun güneyi(Nüfusun seyrek olduğu yerlerdendir)
Ankara ve Eskişehir çevresi(Nüfusun yoğun olduğu yerlerdendir)
Kars ve Ardahan çevresi(Nüfusun seyrek olduğu yerlerdendir, Engebelidir. Ulaşım ve sanayi gelişmemiştir.)

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 183 Cevabı
1. Sizce insanlar yaşadıkları yeri neden değiştirmek ister? Bu konudaki düşüncelerinizi defterinize yazarak sınıfta paylaşınız.

Cevap: İnsanlar; doğal afetler, ekonomik, siyasi, etnik, dini ve sosyal nedenlerle yaşadıkları yeri terk ederek başka yerlere göç etmektedirler. Yurdumuzda son yıllarda köyden kente doğru hızlı bir göç yaşanmaktadır. Bu durum şehirlerde nüfusun hızlı artmasına, şehirlerde ciddi sosyal ve çevre sorunlarının ortaya çıkmasına neden olmuştur. İşsizlik ülke içinde, ülkeler arasında göçlere neden olmuştur.Göç, geçmişten bugüne devam eden toplumsal bir olaydır. Tarihin çok eski devirlerinden itibaren insanlar çeşitli nedenlerle yaşadıkları yerlerden göç edip başka yerlere yerleşmişlerdir. Bu konuda verilebilecek en önemli örneklerden biri ‘Orta Asya Türk Göçleri’dir. Şimdi sizlere kısaca bu büyük göç hareketinden söz etmek istiyorum.

2. Göç sonucunda göç edilen ve göç alan yerlerde sizce ne tür sorunlar yaşanabilir? Sınıftaki arkadaşlarınızla paylaşınız.
Cevap: Göç alan yerlerde oluşan sorunlar:

1- Göç alan ülkede veya kentte nüfus artar. Nüfus artış hızı yükselir.
2 – Genelde genç erkek nüfus göç ettiği için göç alan alanlarda erkek nüfusu artar.
3 – Düzensiz kentleşme meydana gelir.( çarpık kentleşme, plansız kentleşme)
4-Önceleri iken dışında bulunan sanayi tesisleri kent içinde kalır.
5-Kentlerde konut sıkıntısı çekilir ve derme çatma yapılan konutlar gecekondulaşmaya neden olur.
6-Alt yapı hizmetlerinde (yol, su, elektrik) yetersizlik görülür.
7-Alt yapının yetersiz kalması sel, heyelan, sağlık sorunlarına yol açar.
8-Kentlerde insan sayısının fazla olmasından dolayı işsiz insanların oranı artar,
9- Göç alarak büyüyen merkezlerde ekonomik faaliyetler gelişir ve çeşitlenir.
10-Kentlerde hızla nüfus arştı trafik sorunları oluşmaktadır.
Göç veren yerlerde oluşan sorunlar:
1- Göç veren ülkede veya kırsal alanlarda nüfus azalır.
2 – Genelde genç erkek nüfus göç ettiği için göç veren alanlarda erkek nüfusu azalır. Kadın nüfusu fazla olur.
3-Kırsal kesim yatırımlarında verimsizlik meydana gelir.
4- Kırsal alanlarda araziler boş kalmakta, bağ ve bahçeler ile konutlar bakımsızlıktan bozulmaktadır.
5-Göç veren yerlerde nüfus yaşlılardan oluşur ve iş yapabilecek insan azalır.

Yukarıdaki anlaşma maddeleri ile 1961’deki Türkiye ve Almanya’nın gelişmişlik düzeylerini de göz önünde bulundurarak göçün nedenlerini yorumlayınız. Bu konudaki görüşlerinizi derste paylaşınız.

Cevap: Almanya’nın iş kolunda ne kadar üretken olduğu, hatta seçeceği iş gücünün nitelikli olması konusunda ne kadar hassas davrandığı, buna karşın Türkiye’nin kendi iş gücünü değerlendirmek yerine yabancı ülkelere gönderdiğini ve üretimin Almanya’ya göre çok geride olduğunu anlıyorum

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 184 Cevabı
Sınıftaki arkadaşlarınıza bir anket uygulayınız. Ankette aşağıdaki sorulara yer veriniz.
1. Doğum yeriniz neresidir?
Doğum yeri yaşadığı yerden farklı ise
2. Buraya ne zaman ve neden geldiniz?
Doğum yeri yaşadığı yerle aynı ise
3. Burası dışında, belirli bir süre yaşadığınız yer var mı? Varsa neden orada yaşadınız? (Yukarıdaki sorular dışında siz de anketinize uygun bulduğunuz soruları ekleyebilirsiniz.)
Anketinizin sonucunu değerlendirerek hedef kitlenizdeki insanların neden göç ettiklerini bir rapor hâline getirerek sınıfta sunduktan sonra raporunuzu ürün dosyanızda saklayınız.

Cevap:

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 188 Cevabı
Lozan Antlaşması Mübadele Maddesi
Madde 1
“Türk topraklarında yerleşmiş Rum Ortodoks dininden Türk uyruklarıyla, Yunan topraklarında yerleşmiş Müslüman dininden Yunan uyruklarının 1 Mayıs 1923 tarihinden başlayarak zorunlu mübadelesine girişilecektir. Bu kimselerden hiçbiri, Türk Hükûmeti’nin izni olmadıkça Türkiye’ye ya da Yunan Hükûmeti’nin izni olmadıkça Yunanistan’a dönerek orada yerleşemeyeceklerdir.”
Yukarıdaki metni inceleyerek bu tür göçlerle ilgili yorumlar yapınız. Vardığınız sonuçları sınıfta paylaşınız.

Cevap: Bir toprakta çok uzun yıllardır yaşayan nesilden nesle büyüyen hangi milletten hangi inançtan olursa olsun o insanlar artık yaşadıkları yerin bir parçası vatandaşıdırlar. Bu yüzden onları bu topraklardan yollamak yanlış olacaktır.

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 189 Cevabı
Aşağıdaki şemayı örneğe uygun olarak tamamlayınız.
Beyin Göçü- İşçi Göçü
Cevap:

Karnını doyurmak amacıyla zorunlu yer değiştirme(İşçi Göçü)
Niteliksiz iş gücü gider.(İşçi Göçü)
Sermaye, kol gücüdür.(İşçi Göçü)
Gidilen ülkede içe kapanık yaşanır.(İşçi Göçü)
İlk iki kuşak kaybedilir. Üçüncü kuşak nitelikli eğitim alıp iyi yetişebilir.(İşçi Göçü)
Daha iyi yaşam ve çalışma olanakları için istekli yer değiştirme.(Beyin Göçü)
İyi eğitimli, uzman ve nitelikli iş gücü gider.(Beyin Göçü)
Sermaye, beyin/kafa gücüdür.(Beyin Göçü)
Gidilen ülkeye adaptasyon kolay olur ve çift kültürlü kimlik doğar.(Beyin Göçü)
Geldiği ülkeden tamamen kopulur.(İşçi Göçü)
Kalıcı göçtür.(Beyin Göçü)

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 191 Cevabı
Aşağıdaki metni okuyarak yorumlayınız. Bu konuda sizce başka neler yapılabilir? Düşüncelerinizi sınıfınızdaki arkadaşlarınızla paylaşınız.

Cevap:
Eğitimlerine destek olunabilir
Kılavuz aileler seçilip topluma entegreleri kolaylaştırılabilinir
İş yeri açma şansı verilebilir.

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 192 Cevabı
Aşağıdaki etkinliği örneğe uygun olarak tamamlayınız.
Cevap: Göç alan yerlerde oluşan sorunlar:

1- Göç alan ülkede veya kentte nüfus artar. Nüfus artış hızı yükselir.
2 – Genelde genç erkek nüfus göç ettiği için göç alan alanlarda erkek nüfusu artar.
3 – Düzensiz kentleşme meydana gelir.( çarpık kentleşme, plansız kentleşme)
4-Önceleri iken dışında bulunan sanayi tesisleri kent içinde kalır.
Göç veren yerlerde oluşan sorunlar:
1- Göç veren ülkede veya kırsal alanlarda nüfus azalır.
2 – Genelde genç erkek nüfus göç ettiği için göç veren alanlarda erkek nüfusu azalır. Kadın nüfusu fazla olur.
3-Kırsal kesim yatırımlarında verimsizlik meydana gelir.

ULUSLARARASI GÖÇ VE KÜLTÜRLER ARASI İLETİŞİM
İnsanın kentler, bölgeler, ülkeler arasındaki bireysel ya da kitlesel hareketi tarihten günümüze kadar hâlâ sürmektedir. Küreselleşme ile birlikte ekonomik düzenin uluslararası boyutta kazandığı yaygınlık, iletişim ve ulaşım teknolojilerinde yaşanan ilerlemeler insanların da ülkeler arasındaki hareketini ve göç olarak adlandırılan uzun süreli yerleşmelerini artırmış durumdadır. Günümüzde uluslararası göçün sahip olduğu boyut sayesinde, farklı kültürlerde yetişen daha fazla oranda insan karşılaşmakta, birlikte çalışmakta ve yaşamaktadır. Uluslararası göç, çok farklı kültürlerden gelen bireylerin etkileşimi ile ortaya çıkan kültürel uyum sorunlarını beraberinde getirmektedir. Bu bakımdan kültürler arası iletişim disiplininin öneminin arttığı görülmektedir.
(Zeynep AKSOY)
Yukarıdaki metne göre göç alan yerlerde meydana gelen kültürel etkileşimin olumlu ve olumsuz yönlerini sınıfta tartışınız. Vardığınız sonucu defterinize not ediniz.
Göç alan yerlerde oluşan sorunlar:

1- Göç alan ülkede veya kentte nüfus artar. Nüfus artış hızı yükselir.
2 – Genelde genç erkek nüfus göç ettiği için göç alan alanlarda erkek nüfusu artar.
3 – Düzensiz kentleşme meydana gelir.( çarpık kentleşme, plansız kentleşme)
4-Önceleri iken dışında bulunan sanayi tesisleri kent içinde kalır.
Göç veren yerlerde oluşan sorunlar:
1- Göç veren ülkede veya kırsal alanlarda nüfus azalır.
2 – Genelde genç erkek nüfus göç ettiği için göç veren alanlarda erkek nüfusu azalır. Kadın nüfusu fazla olur.
3-Kırsal kesim yatırımlarında verimsizlik meydana gelir.

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 197 Cevabı
Aşağıdaki metni okuyarak bu konudaki düşüncelerinizi sınıfta söyleyiniz.
Göçmenlerin Entegrasyonu
Kültürler arası yetkinliklerin başarılı bir şekilde kullanılabilmesi için stratejilerin ve davranışların uyumu, etkili bir şekilde göçmenlere yardım ve destek alanında çalışan kişiler için oldukça elzemdir.
Yabancı vatandaşlar ile uzmanlar arasındaki teması sağlamak ve yerel halk ile yabancılar arasında olumlu bir etkileşimi teşvik etmek önem teşkil eder. Bunun ev sahibi ülkedeki göçmenler ile diğer etnik azınlıklara da saygı gösterilmesi üzerinde olumlu etkisi olacaktır. Ayrıca yerel kuruluşlarda ve STK’larda çalışan uzmanlar, göçmenler ile kendi kültüründen olup daha önce de o coğrafi bölgede kültür şokunu deneyimlemiş kişiler arasındaki bağlantıların kurulmasını da teşvik etmelidir. Aynı zamanda göçmenlerin o kültüre (hem kendi kültürlerine hem de ev sahibi ülkenin kültürüne) erişimi de desteklenmelidir. Öte yandan göçmenlerin entegrasyon uğruna kendi kültürel kimliklerini bir yana bırakmaları gerektiği asla düşünülmemelidir:
Çalışanların kültürel farklılıklarından kaynaklanan çatışmaların önlenmesi, tespit edilmesi ve çözüme kavuşturulması için gayret etmeleri gerekmektedir. Bunu da kültürler arası sorunların farkına vararak, bu sorunlara karşı savunma mekanizmaları geliştirerek aynı zamanda aktif vatandaşlığı teşvik etme amacıyla olumsuz klişeler ve ön yargılarla mücadele ederek yapabilirler. Aslında bu, ev sahibi ülkedeki kültürel çeşitliliğin faydaları konusunda farkındalık oluşturup ön yargı ve klişelere karşı mücadele ederek başarılabilir.
Göçmenlere yardım sağlama üzerinde çalışan uzmanlar için en önemli yetkinliklerden biri empatidir. Daha önceden yurt dışında yaşama veya öğrenim görme deneyimleri ile aynı rahatsızlık ve geri çekilme hissini anımsayarak hatırlamaları ve yansıtmaları bu bağlamda önemlidir. Öte yandan bu kişisel deneyim uzmanların göçmenlerin sorunlarına olan hassasiyetlerini artırmalarına ve yeni bir gerçekliğe uyum sağlamak ve alışmak için göçmenlerin zamana ihtiyaç duyduklarını göz önünde bulundurarak onlara karşı olan hoşgörülerini güçlendirmelerine katkı sağlayacaktır.
Göçmenlere yardım konusunda çalışan uzmanların kültürler arası yetkinliklerinin artırılması, kendi kültürlerinin ve “yabancı” kültürlerin daha çok farkına varmalarına, aynı zamanda klişe ve ön yargıları daha iyi tespit etmelerine ve bunlarla başa çıkma mekanizmaları geliştirmelerine imkân tanıyacaktır. Öte yandan göçmenlerin ve ev sahibi ülkenin vatandaşlarının kültürler arası yetkinliklerinin artırılması için uzmanların çaba göstermeleri gerekmektedir.
Böylece uzmanlar kültür hakkında farklı bir algıya sahip olacaklar ve toplumdaki kültürel çeşitliliğin faydalarını anlayacaklardır.

Cevap: Göçmenlerin göç ettikleri yere uyum sağlamaları kolay değildir. Öncelikle yaşadıkları yere adapte olmaları, yaşadıkları yerin dilini kültürünü gelenek ve göreneklerini öğrenmeleri gerekir. Ardından kendilerine yaşam alanı açmalı hayata tutunabilmek adına yeni bir düzen kurmalılar. Bu düzeni kurarken göçmen büroları ve yetkililer de gerekli yardımı yapmalıdır.

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 198 Cevabı
Yukarıdaki tabloyu örneğe uygun olarak tamamlayınız.

Cevap:

Ekonomik nedenli göçtür. – Sosyal nedenli göçtür. -Doğa olaylarına bağlı göçtür. -Siyasi nedenli göçlerdir -Sürekli göçlerdir. – Geçici göçtür.

Doğu Karadeniz’de yazın yaylaya çıkılması(Doğa olaylarına bağlı göçtür )
Adana’ya pamuk toplamaya gidilmesi(Ekonomik nedenli göçtür. Geçici göçtür. )
Büyük şehirlerde inşaatlarda çalışmaya gidilmesi(Ekonomik nedenli göçtür.)
İzmit’te bir fabrikada çalışmaya gidilmesi(Ekonomik nedenli göçtür. Geçici göçtür. )
Kan davasından dolayı büyük şehirlere gidilmesi(-Sürekli göçlerdir )
Suriye’deki insanların Türkiye’ye sığınması(Siyasi nedenli göçlerdir Geçici göçtür. )
Van depreminden sonra VanlIların başka şehirlere gitmesi(-Sürekli göçlerdir Doğa olaylarına bağlı göçtür.)
Karabük Demir Çelik Fabrikasında çalışmaya gidilmesi (Ekonomik nedenli göçtür.)
Yaz tatilinde Marmaris’e gidilmesi(Geçici göçtür. )

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 199 Cevabı
Göçün yerleşmeye etkisini araştırınız. Elde ettiğiniz bilgileri sınıfta paylaşınız.

Cevap: Yerleşmeye uygun olmayan alanlara konutlar yapılmış, yağmur sonrası oluşan sellerde maddi zarar meydana gelmiştir. Hızla artan nüfusla birlikte trafik sorunları ortaya çıkmıştır. Kentleri çepeçevre kuşatan gecekondu semtleri hızla büyümüş ve bazıları modern semtler arasında sıkışmış kalmıştır.

Aşağıdaki fotoğraflarda görülen olguların nedenlerini yorumlayınız. Bu konudaki düşüncelerinizi sınıfta paylaşınız.

Cevap: Ekonomik olarak geçinemeyenlerin ya da başka sebepten dolayı göç edenlerin neden oldukları nüfus artışına bağlı olarak doğanın kirletilmesi, alt yapı hizmetlerinin yetersiz kalması ve trafik sorunun ortaya çıkmasını anlıyorum.

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 201 Cevabı
Aşağıdaki göç hikâyesine göre göç gönderen ve göç alan yerlerdeki değişimleri belirleyiniz. Vardığınız sonuçları sınıfta paylaşınız.
Cevap:

Göç alan yerlerde oluşan sorunlar:
1- Göç alan ülkede veya kentte nüfus artar. Nüfus artış hızı yükselir.
2 – Genelde genç erkek nüfus göç ettiği için göç alan alanlarda erkek nüfusu artar.
3 – Düzensiz kentleşme meydana gelir.( çarpık kentleşme, plansız kentleşme)
4-Önceleri iken dışında bulunan sanayi tesisleri kent içinde kalır.
5-Kentlerde konut sıkıntısı çekilir ve derme çatma yapılan konutlar gecekondulaşmaya neden olur.
6-Alt yapı hizmetlerinde (yol, su, elektrik) yetersizlik görülür.
7-Alt yapının yetersiz kalması sel, heyelan, sağlık sorunlarına yol açar.
8-Kentlerde insan sayısının fazla olmasından dolayı işsiz insanların oranı artar,
9- Göç alarak büyüyen merkezlerde ekonomik faaliyetler gelişir ve çeşitlenir.
10-Kentlerde hızla nüfus arştı trafik sorunları oluşmaktadır.
Göç veren yerlerde oluşan sorunlar:
1- Göç veren ülkede veya kırsal alanlarda nüfus azalır.
2 – Genelde genç erkek nüfus göç ettiği için göç veren alanlarda erkek nüfusu azalır. Kadın nüfusu fazla olur.
3-Kırsal kesim yatırımlarında verimsizlik meydana gelir.
4- Kırsal alanlarda araziler boş kalmakta, bağ ve bahçeler ile konutlar bakımsızlıktan bozulmaktadır.
5-Göç veren yerlerde nüfus yaşlılardan oluşur ve iş yapabilecek insan azalır.

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 202 Cevabı
Çevrenizde bir gecekondu semtine gezi düzenleyerek gecekondulaşmanın nedenleri ve sonuçlarını araştırınız. Elde ettiğiniz bilgileri ve çektiğiniz fotoğrafları sınıfta sergileyiniz.

Cevap:Gecekondulaşmanın oluşumunda etmenler vardır. En başta işsizlik. “İstanbul’un taşı toprağı altındır.” düşüncesiyle yola çıkanlar, kız kaçırma olayları, siyasi sebepler, kaynak yetersizliği…gibi Göç fazlalığı sebebi ile hızla büyüyen şehirlerde aşırı büyüme bağlı mevcut konutlar, altyapı hizmetleri, sağlık,sosyal ve çevre koşulları üzerinde sorunlar yaratır. Bu nedenledir ki, Türkiye gibi endüstriyel gelişimini tamamlamamış ülkelerin çoğu yerinde, nüfusun yarısına yakın bir kısmı gecekondu alanlarında,gecekondu yerlerinde yaşamını sürdürmektedir. Düzgün konutlaşamamanın en büyük nedeni, ülkelerin kırsal yerleşim alanlarından kontrol edilemeyecek kadar göçlerin büyük şehirlere aktarılmasıdır.

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 203 Cevabı
A. Aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
1. Türkiye’de nüfusun artmasına etkide bulunan başlıca faktörler nelerdir?

Cevap: Türkiye’de nüfusun artmasına etkide bulunan başlıca faktörler doğal nüfus artışı ve yurt dışından gelen göçlerdir.

2. Göçün neden olduğu başlıca sorunlar nelerdir?

Cevap: Göçün neden olduğu başlıca sorunlar plansız kentleşme, gecekondulaşma, trafik sorunu, çevre kirliliği, eğitim ve sosyal hizmetlerin yetersizliğidir.

3. Türkiye’de okuma yazma bilenler içinde en büyük payı hangi okul mezunları oluşturur?

Cevap: Türkiye’de okuma yazma bilenler içinde en büyük payı ilkokul mezunları oluşturur.

4. Nüfus artışının neden olduğu başlıca sorunlar nelerdir?

Cevap: Nüfus artışının neden olduğu başlıca sorunlar kalkınma hızının düşmesi, işsizlik, göçler ve temel ihtiyaçların giderilememesidir.

5. Göçe neden olan doğa olayları hangileridir?

Cevap: Göçe neden olan doğa olayları iklim değişiklikleri ile deprem, volkanizma, tsunami, su baskınları, heyelan vb. doğal afetlerdir.

6. Günümüzde sürekli göçlerin en önemli nedeni nedir?

Cevap: Günümüzde sürekli göçlerin en önemli nedeni ekonomik koşullardır.

7. Mübadele göçü nedir?

Cevap: Mübadele göçü devletler arasındaki anlaşmalara bağlı olarak nüfusun değiştirilmesidir.

8. Türkler, Orta Asya’dan neden göç ettiler?

Cevap: Türkler, Orta Asya’dan kuraklık, artan nüfus ve siyasi olaylardan dolayı göç ettiler.

B. Aşağıdaki cümlelerin noktalı yerlerini uygun sözcüklerle tamamlayınız.

Cevap:

1. Türkiye’de kadın nüfus oranının fazla olduğu yerler göç…..gönderen alanlardır..
2. Türkiye’nin en çok göç gönderdiği ülke.. Almanya’dır.
3. Türkiye’nin nüfus piramidinin tabanının daralmasının nedeni.. nüfus artış hızının azalmasıdır.
4. Doğu Karadeniz’in kıyı kesimi Türkiye’de nüfus yoğunluğu..fazla ….olan yerlerdendir.
5. Turizm .geçici....göçlere neden olmaktadır.
6. Van depreminden sonra gerçekleşen göçler ...doğa olaylarına bağlı..göçlerdendir.
7. Gecekondulaşma göçün..sonuçlarındandır…
8. Bir yerde nüfusun azalması, o yerde....göç. .…olayının yaşandığının kanıtıdır.
C. Haritaya göre aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
1. Kaç numaralı yerde yüksek yerler alçak yerlere göre daha fazla nüfusludur? Neden?

Cevap: I VE IV Çünkü amazon ormanları ve çöller vardır.

2. Kaç numaralı yerler neden sık nüfusludur?

Cevap: II VE III çünkü iş imkanı iklim koşulları ve altyapı hizmetleri elverişlidir.

3. Kaç numaralı yer kuraklıktan dolayı seyrek nüfusludur?

Cevap: IV Çünkü çöl vardır.

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 204 Cevabı
Ç. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları yanıtlayınız.
1. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye nüfusunun özelliklerinden değildir?
A) Kent nüfusu kır nüfusundan fazladır.
B) Okuryazar nüfus içinde erkeklerin oranı daha fazladır.
C) Nüfusun yarısından fazlasını 15 ile 64 yaş arasındaki yaş grubu oluşturmaktadır.
D) Çalışan nüfusun yaklaşık beşte biri sanayi sektöründedir.
E) Aktif nüfus, çalışma çağındaki nüfusun 1/4’ü kadardır.

Cevap: E

2. I. Nüfus artış hızının en düşük olduğu dönem 1945’tir.
II. Nüfus artış hızının en yüksek olduğu dönem 1960’tır.
III. Nüfus artış hızının düştüğü dönemde nüfus da azalmıştır.
Türkiye nüfusuyla ilgili yukarıda verilen bilgilerden hangileri yanlıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

Cevap: C

3. I. Erkek nüfus oranı
II. Kentsel nüfus oranı
III. Ortalama yaşam süresi
IV. Doğal nüfus artış hızı
Türkiye nüfusunda yukarıdakilerin hangileri 1950’den sonra sürekli artmıştır?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

Cevap: C

4.Haritada numaralarla gösterilen yerlerden hangisinde nüfus yoğunluğu daha yüksektir?
A) I B) II C) III D) IV E) V

Cevap: A

5.Tarımda makineleşme arttıkça kırdan kente göçler de artmaktadır.
Haritada numaralarla gösterilen yerlerden hangisi, tarımda makineleşmeye elverişli olmadığından bu nedenli göçlerin gerçekleşmesi beklenmez?
A) I B) II C) III D) IV E) V

Cevap: D

6. I. Gelibolu Yarımadası
II. Kocaeli Yarımadası
III. Taşeli Yarımadası
IV. Ege kıyıları
Yukarıdakilerden hangileri Türkiye’nin seyrek nüfuslu yerlerindendir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

Cevap: B

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 205 Cevabı
7. Aşağıdakilerden hangisi göçe neden olan itici faktörlerdendir?
A) Tarımda makineleşme
B) Sağlık kuruluşlarının bulunması
C) İş olanaklarının çok olması
D) Eğitim olanaklarının fazla olması
E) Sosyal olanakların fazla olması

Cevap: A

8. I. Savaşlar
II. Ekonomik koşullar
III. Dış göçler
Yukarıdaki etmenlerden hangileri Türkiye’de nüfus artış hızının bazı dönemlerde artıp bazı dönemlerde azalmasında etkili olmuştur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

Cevap: E

9. Aşağıdakilerden hangisi cumhuriyetin ilk yıllarından günümüze kadar geçen sürede Türkiye nüfusunun artması veya azalmasında etkili olmamıştır?
A) Hatay’ın ana vatana katılması
B) Yunanistan ile Türkiye arasındaki mübadele göçü
C) 1950’den sonra yoğunlaşan kırdan kente göçler
D) Avrupa ülkelerine gerçekleşen işçi göçleri
E) Yurt dışına gerçekleşen bilim insanlarının göçü

Cevap: C

10. I. Kuraklık,
II. Artan nüfus,
III. Siyasi olaylar
Türklerin Orta Asya’dan göç etmeleri yukarıdaki nedenlerden hangilerine bağlı olarak gerçekleşmiştir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

Cevap: E

11. Tabanı daralan nüfus piramidine sahip olan bir ülke için aşağıdaki yargılardan hangisine varılabilir?
A) Yaşlı nüfus oranı azalmaktadır.
B) Kişi başına düşen millî gelir azalmaktadır.
C) Nüfus artış hızı artmaktadır.
D) İşsizlik oranı artmaktadır.
E) Doğum oranı azalmaktadır.

Cevap: E

12. I. Hindistan
II. Pakistan
III. Kanada
IV. İsveç
Yukarıdakilerden hangi ikisi en fazla beyin göçü veren ülkelerdendir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

Cevap: A

13. Aşağıdakilerden hangisi devlet zoruyla gerçekleştirilen göçlere örnektir?
A) 2011’de meydana gelen tsunami sonucunda Japonya’da gerçekleşen göçler
B) 1923’te Lozan Antlaşması’na bağlı olarak Yunanistan’dan Türkiye’ye, Türkiye’den Yunanistan’a gerçekleşen göçler
C) Suriye’deki olaylardan dolayı Türkiye’ye gerçekleşen göçler
D) 2011’de Van’daki depremden dolayı gerçekleşen göçler
E) Naziler döneminde Almanya’dan gerçekleşen göçler

Cevap: B

14. Aşağıdakilerden hangisi göç sonucunda,göç edilen yerde gerçekleşen olgulardan değildir?
A) Sanayi kuruluşlarının şehir içinde kalması
B) Trafik sorunlarının yaşanması
C) Altyapı sorunlarının yaşanması
D) Nüfusa yönelik yatırımların azalması
E) Çevre sorunlarının yaşanması

Cevap: D

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 206 Cevabı
“Chief Executive Office (Çif Egzekütif Ofis)”
Yukarıdaki kavramı araştırarak bunun ekonomik faaliyet türleriyle ilişkisini belirleyiniz. Elde ettiğiniz verileri bir rapor hâline getirerek sınıfta sunduktan sonra ürün dosyanızda saklayınız.

Cevap: CEO NE DEMEKTİRCEO (Chief Executive Officer), yönetim kurulundan aldığı hedefi gerçekleştirmek için strateji oluşturup uygulayan; şirketin bugününü yönetirken yarınını da planlayan ve yönetim kuruluna hesap veren kişidir. CEO, yöneticilerin yöneticisidir. Büyük şirketlerde yönetim kuruluyla icra kurulunun arasında bağlantıyı kuran kişidir.
Yaygın anlayışa göre CEO’nun birinci görevi şirketi kâr ettirmektir. Bana göre bu eksik bir tanımdır. Çünkü şirketlerin varoluş sebebini sadece kâra bağlamak son derece yüzeysel ve kısa vadeli bir bakış açısıdır.

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 209 Cevabı
Fotoğraflarda tanıtılan kişileri mesleklerine göre gruplandırarak aşağıya yazınız.

Cevap:

Birincil ekonomik etkinlikte çalışmaktadır…. GÜVEN BEY
İkincil ekonomik etkinlikte çalışmaktadır…. GÜL HANIM
Üçüncül ekonomik etkinlikte çalışmaktadır….ARZU HANIM
Dördüncül ekonomik etkinlikte çalışmaktadır….YAVUZ BEY
Beşincil ekonomik etkinlikte çalışmaktadır….. GİZEM HANIM
10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 210 Cevabı
Yaşadığınız çevrede çalışan nüfusun daha çok hangi iş kollamda çalıştıklarını araştırarak belirleyiniz. Bu durumun, yaşadığınız yerin gelişmişlik düzeyiyle ilgisi konusundaki düşüncelerinizi defterinize yazınız.

Cevap: Yaşadığım çevre (İst.) çalışan nüfusun daha çok fabrikalarda çalışıyor. İşçilerden sonraki en kalabalık grup hizmet sektöründe çalışanlardır.

Aşağıdaki iş kollarından hangisinde çalışanların oranının fazla olması, bir ülkenin gelişmiş olduğunun göstergesi sayılabilir? Düşüncelerinizi derste söyleyiniz.

Cevap: Ülkelerin gelişmişlik ölçütlerinden biri de toplam nüfus içindeki aktif nüfus oranı ve aktif nüfusun ekonomik faaliyet kollarına göre dağılımıdır. Bu konuda belirleyici olan faaliyet kolları tarım (birincil), sanayi (ikincil) ve hizmet (üçüncül) sektörüdür.Gelişmiş ülkelerde tarım alanında çalışan nüfus oranı azdır. Makineli tarım gibi modern tarım yöntemleri kullanılması nedeniyle tarımda daha az iş gücüne ihtiyaç duyulur. Buna karşılık gelişmiş ülkelerde sanayi ve hizmet sektöründe çalışan nüfus oranı yüksektir.

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 211 Cevabı
Çalışan nüfusun yarısından fazlasının tarımla uğraştığı bir ülkenin gelişmişlik düzeyiyle ilgili ne söyleyebilirsiniz? Neden?

Cevap:Gelişmiş ülkelerde tarım alanında çalışan nüfus oranı azdır. Makineli tarım gibi modern tarım yöntemleri kullanılması nedeniyle tarımda daha az iş gücüne ihtiyaç duyulur. Bu yüzden öyle bir ülke gelişmemiş bir ülkedir.

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 212 Cevabı
Aşağıda, 2016 yılında bazı ülkelerde çalışan nüfusun iş kollarına göre dağılımı grafiklerle verilmiştir.
Grafiklere göre aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
1. Verilen ülkelerin hangilerinde tarımda çalışanların oranı daha fazladır? Defterinize yazınız.
Cevap: Hindistan, Kenya, Somalidir.
2. Verilen ülkeleri gelişmişlik düzeylerine göre sınıflandırınız. Bu sınıflandırmayı neye göre yaptığınızı defterinize yazınız.
Cevap: Sıralamayı birincil ikincil ve üçüncül ekomik etkinlikle uğraşan insanların oranına göre yaptım. Bu durumda gelişmişlik ülkelerden gelişmemiş ülkelere doğru sıralama şöyledir:
Almanya-Japonya-Belçika-Fransa- Hindistan-Endonezya- Somali- Kenya
3. Tarımda çalışanların oranı ile tarım tekniği arasında nasıl bir ilgi olduğunu yorumlayınız. Bu konudaki düşüncelerinizi defterinize yazınız.
Cevap: Gelişmiş ülkelerde tarım alanında çalışan nüfus oranı azdır. Makineli tarım gibi modern tarım yöntemleri kullanılması nedeniyle tarımda daha az iş gücüne ihtiyaç duyulur. Buna karşılık gelişmiş ülkelerde sanayi ve hizmet sektöründe çalışan nüfus oranı yüksektir.

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 213 Cevabı
A. Aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
1. Dördüncül ekonomik etkinlikte çalışanlar hangi işleri yaparlar?

Cevap: Dördüncül ekonomik etkinlikte çalışanlar Ar-Ge olarak bilinen araştırma ve geliştirme alanında çalışırlar

2. Balık avlayan biri hangi ekonomik etkinlik grubunda yer alır?

Cevap: Balık avlayan biri birincil ekonomik etkinlik grubunda yer alır.

3. İkincil ekonomik etkinlikte çalışanların oranı hangi dönemden sonra büyük ölçüde artmıştır?

Cevap: İkincil ekonomik etkinlikte çalışanların oranı Sanayi Devrimi’nden sonra büyük ölçüde artmıştır

B. Aşağıdaki cümlelerin noktalı yerlerini uygun sözcüklerle tamamlayınız.

Cevap:

1. Birincil ekonomik etkinliklerden biri olan tarım,…..Neolitik. ….Dönem’de başlamıştır.
2. Gelişmiş ülkelerde birincil ekonomik etkinliklerde çalışanların oranı.. azdır.
3. Öğretmenler…üçüncül ….ekonomik etkinlik grubunda yer almaktadır.
1. Yanda, çalışan nüfusun iş kollarına göre dağılışı verilen bir ülke için,
I. Avrupa kıtasındadır.
II. Gelişmiş bir ülkedir.
III. Tarımsal üretimi azdır. yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

Cevap: B

2. Aşağıdaki ülkelerden hangisinde birincil ekonomik etkinlikte çalışanların oranı diğerlerine göre fazladır?
A) Kanada
B) Türkiye
C) Yunanistan
D) Hollanda
E) Hindistan

Cevap: E

3. Aşağıdakilerden hangisi diğer sektörlerde çalışanların ortaya çıkmasına neden olmuştur?
A) Pamuk tarımı yapan çiftçi
B) Pamuğu kumaşa dönüştüren fabrikada çalışan işçi
C) Kumaşı satan tüccar
D) Pamuğun üretim ve tüketimiyle ilgili araştırmalar yapan kişi
E) Kumaş satışıyla ilgili yeni kuruluşlar açılmasına karar veren şirket yöneticisi

Cevap: A

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 215 Cevabı
1. Çevrenizde ulaşım için hangi yollar kullanılmaktadır? Belirtiniz.

Cevap: Günümüzde ulaşım sürekli gelişen bir hizmet alanıdır. Demir yolu, hava yolu, kara yolu, deniz yolu en sık kullanılan ulaşım yolları haline gelmiştir. Günümüzde her ulaşım yolu kendi içinde büyük bir endüstri oluşturmuştur. Büyük şehirlerde demir, hava, kara ve deniz yolu ulaşımı oldukça gelişmiştir. Özellikle bu yolların birbirine entegre olması da söz konusu olmaktadır.Çevremizde ulaşım için kullanılan yollar, demir yolu, kara yolu, deniz yolu ve hava yoludur. Metro, tramvay, feniküler gibi sistemler kullanılmaktadır. Minibüs, otobüs, metrobüs kara yolunda kullanılan araçlardır. Uçak, helikopter de hava yolunda kullanılan araçlardır. Deniz yolunda ise tekne, vapur, motor gibi araçlar kullanılmaktadır.

2. Uluslararası yük ve yolcu taşımacılığında daha çok hangi yolların kullanıldığım araştırınız.

Cevap: Ulaşım ulusal ve uluslararası olarak ikiye ayrılmaktadır. Küreselleşen dünyada ticari faaliyetlerin ülkeler arasında da artması uluslararası yük ve yolcu taşımacılığında artış yaşanmasına neden olmuştur. Uluslararası olarak yük ve yolcu taşımacılığında mesafe oldukça önemlidir.Yakın mesafede yük ve yolcu taşımacılığında tırlar, kamyonlar, gemiler, otobüsler ve taksiler kullanılmaktadır. Uzun mesafe yük taşımacılığında trenler, gemiler ve uçaklar kullanılmaktadır. Bununla beraber yolcu taşımacılığında özellikle uçaklar sıkça kullanılmaktadır. Günümüzde yük ve yolcu taşımacılığı daha çok uçaklarla yapılmaktadır. Fakat en güvenli yol olarak deniz yolu ve demir yolu da kullanılmaktadır.

Yukarıdaki haritada gösterilen Fransa kıyısındaki Bordeaux (Bordo), şehrinden Hindistan’ın Calcuta (Kalkuta) şehrine yük taşımak için kara, demir, deniz ve hava yollarından hangisi seçilmelidir? Neden? Bu konudaki düşüncelerinizi defterinize yazınız.

Cevap: En mantıklısı uçakla taşınmasıdır. Çünkü mesafe uzaktır. Diğer yollar çok uzun ve masraflı olacaktır.

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 220 Cevabı
Bir atlastan yararlanarak boğazların özelliklerini, bu boğazların harita üzerinde bulunduğu yerlerle örneklere uygun olarak eşleştiriniz.

Cevap: İki kara arasında kalan ve iki denizi birleştiren dar deniz parçalarına “boğaz“ deniyor. Dünya ekonomisinde ve uluslararası ilişkilerde boğazlar çok önemli yere sahiptir. Ekonomik önemi olması, getiri sağlamasıyla birlikte insanlar zaman zaman büyük keşiflere çıkmış hatta kanal adı verdiğimiz suni boğazlar yapmaya karar vermişlerdir.Örneğin; Akdeniz’in Süveyş Kanalı ile Kızıldeniz’e bağlanması boğazların ekonomik olarak önemini gözler önüne seriyor.

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 227 Cevabı
A. Aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
1. En uzun kara yoluna sahip ülke hangisidir?

Cevap: En uzun kara yoluna sahip ülke ABD’dir.

2. Hangi ülkelerde kıta aşırı demir yolu bulunmaktadır?

Cevap: Kanada ve Rusya’da

3. Hava yoluyla yük taşımacılığında daha çok hangi ürünler tercih edilir?

Cevap: Yükte hafif, pahada ağır mallar.

B. Aşağıdaki cümlelerin noktalı yerlerini uygun sözcüklerle tamamlayınız.

Cevap:

1. Yeryüzündeki ilk ulaşım………...kara. …..yoluyla başlamıştır.
2. Demir yolu ulaşımının başladığı ülke...İngiltere’dir.
3. Hava yolu ulaşımının en fazla olduğu ülke.. ABD’dir.
1.Haritada numaralarla gösterilen yerlerin hangisinde kara yolu ağı daha azdır?
A) I B) II C) III D) IV E) V

Cevap: D

2. Aşağıdakilerden hangisi Orta Doğu petrollerinin dünyaya açılan kapısı konumundadır?
A) Panama Kanalı
B) Hürmüz Boğazı
C) Süveyş Kanalı
D) Malakka Boğazı
E) Kiel Boğazı

Cevap: B

3.Haritada numaralarla gösterilen doğrultulardan hangisinde deniz yolu trafiği daha yoğundur?
A) I B) II C) III D) IV E) V

Cevap: A

4. I. Tek seferde çok yük taşıması
II. Az yakıtla çok uzak mesafelere gidilebilmesi
III. Alternatif yollar oluşturabilmesi
Yukarıdakilerden hangileri uluslararası ticari taşımacılıkta daha çok deniz yolunun kullanılmasının nedenleridir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

Cevap: E

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 229 Cevabı
1. Yeryüzünde en çok görülen doğal afetlerin hangileri olduğunu araştırınız.

Cevap: Doğal afetler önlenemeyen ama zararları azaltılabilen afetlerdir. Doğal afetler doğa olayları sonucunda meydana gelen yıkıcı ve zarar verici olaylar olarak bilinmektedir. Deprem, sel, heyelan, erozyon, çığ düşmesi, yıldırım düşmesi, volkanik patlama gibi afetler doğal afetlerdir.

2. Hangi tür, doğal afetlerin oluşmasında insanların da etkisi bulunmaktadır? Araştırınız. Elde ettiğiniz bilgileri sınıfta paylaşınız.

Cevap: Günümüze baktığımızda deprem, sel, çığ, heyelan ve yangın gibi bir çok doğal afet olayları yeryüzünde meydana gelmektedir. Bu olaylar her ne kadar doğal afet olarak adlandırılsa da bu olayların meydana gelmesinde beşeri faktör yani insan faktörü oldukça önemli bir yer tutmaktadır. Çünkü insan sürekli yaşadığı yer olan çevre ve doğa ile iç içedir bu nedenle de bilinçli olarak ya da bilinçsiz olarak doğayı olumlu ya da olumsuz olarak etkilemektedir.Bir şekilde yaşamını devam ettirmeye çalışan insanoğlu, bir çok ekonomik faaliyet için ya da yerleşim faaliyetleri için doğayı isteyerek ya da bazen bilinçsiz olarak olumsuz yönde etkilerler. Örneğin; sel, heyelan ve yangın gibi doğal afetlerde insan faktörünün etkisi büyüktür. Çünkü insanoğlu yerleşim yerleri açmak için ormanları ve ormanlardaki ağaçları yakarlar ve bu durumun sonucunda öncelikle yangın meydana gelir ardından ise ağaçlar yok olduğu için şiddetli yağmur ve kar erimelerinde sel olayları oluşur. Bu olaylar sonucunda da bir çok can ve mal kaybı meydana gelir.

Çevrenizde, aşağıdaki doğal afetlerden hangileri görülmektedir? Bunlara karşı ne tür önlemler alınabilir? Bu konudaki düşüncelerinizi defterinize yazınız.

Cevap: deprem, sel, çığ, heyelan en çok görülen doğal afetlerdir.
Depremden Korunmak İçin Yapılması Gerekenler-Deprem kuşakları üzerinde yerleşim yerleri kurmamak
-Konutların kurulduğu arazilerin sağlam olmasına dikkat etmek
Erozyondan Korunmak İçin Yapılması Gerekenler
-Bitki örtüsü olmayan yerler ağaçlandırılmalıdır.
-Yamaçlar basamaklara ayrılmalı ve buralara ağaç dikilmelidir.
Selden Korunmak İçin Yapılması Gerekenler
-Doğal bitki örtüsü korunarak ağaçlandırma çalışmalarının sürdürülmesi gerekir. Çünkü ağaç kökleri suyu çekerek suyun toprak tarafından emilmesini sağlar.

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 242 Cevabı
Aşağıdaki tabloyu örneğe uygun olarak tamamlayınız.
Klimatolojik kökenlidir. – Jeolojik ve Jeomorfolojik kökenlidir. – Önlenebilir. – Önlenemez. Oluşumunda insan etkisi insan etkisi vardır – Oluşumunda insan etkisi insan etkisi yoktur.
Can ve mal kaybının oluşmasında insan etkisi vardır.
Can ve mal kaybının oluşmasında insan etkisi yoktur.
Cevap:

2011 ‘de Japonya’da meydana gelen tsuna- mide 15.828 kişi yaşamını yitirdi.:(Can ve mal kaybının oluşmasında insan etkisi vardır. Oluşumunda insan etkisi insan etkisi vardır Klimatolojik kökenlidir.)
2010’da Haiti’de gerçekleşen depremde 50 ile 100 bin arasında insan yaşamını yitirdi.:(Klimatolojik kökenlidir, Önlenemez. Oluşumunda insan etkisi insan etkisi yoktur. ,Can ve mal kaybının oluşmasında insan etkisi vardır.)
2014’te volkanik patlama sonucu Japonya’da 30 dağcı yaşamını yitirdi.:(Can ve mal kaybının oluşmasında insan etkisi yoktur. Jeolojik ve Jeomorfolojik kökenlidir)
5’te ABD’de meydana gelen kasırga sonucunda 2836 kişi yaşamını yitirdi.:(Can ve mal kaybının oluşmasında insan etkisi yoktur. Klimatolojik kökenlidir.)
2014’te Avustralya’da meydana gelen fırtına sonucunda 100 milyon dolardan fazla zarar meydana geldi.:(Can ve mal kaybının oluşmasında insan etkisi yoktur. Klimatolojik kökenlidir.)
2009’da Gümüşhane’de meydana gelen çığ sonucunda 17 dağcı çığ altında kaldı, bunlardan 10 tanesi yaşamını yitirdi.:(Can ve mal kaybının oluşmasında insan etkisi yoktur. Klimatolojik kökenlidir.)
2014’te Afganistan’da meydana gelen sel sonucunda 50 kişi yaşamını yitirdi.:( Can ve mal kaybının oluşmasında insan etkisi vardır. Oluşumunda insan etkisi insan etkisi vardır Klimatolojik kökenlidir.)
2010’da Rize’de meydana gelen heyelan sonucu 12 kişi yaşamını yitirdi.:(Can ve mal kaybının oluşmasında insan etkisi yoktur. Jeolojik ve Jeomorfolojik kökenlidir )
2014’te Batman’da yıldırım düşmesi sonucu 40 koyun öldü.:(Can ve mal kaybının oluşmasında insan etkisi yoktur. Klimatolojik kökenlidir.)
1984 ile 1985 yılları arasında Etiyopya ve Sudan’da yaşanan kuraklıktan dolayı bir milyon kişi açlık ve yetersiz beslenmeden kaynaklanan hastalıklar sonucu yaşamını yitirdi.:(Can ve mal kaybının oluşmasında insan etkisi vardır. Klimatolojik kökenlidir.)

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 243 Cevabı
Yeryüzünde tsunamilere ve çığ olaylarına nerelerde rastlandığını araştırınız. Araştırma sonucunu sınıfta paylaşınız.

Cevap: Eğimli yamaçlardan yuvarlanan ve yuvarlandıkça da büyüyen kar kütlesine çığ denir. Çığ olayı, kar yağışının ve yamaç eğiminin fazla olduğu, bitki örtüsünden yoksun yerlerde görülür. ığ olayına etki eden etmenlerden biri de bitki örtüsüdür. Bitki örtüsünden yoksun yamaçlarda ya da kaygan bir zemin oluşturan nemli otlarla kaplı yamaçlarda çığ olayı daha çok görülür. Çığ olayına yeryüzünde daha çok dağlık bölgelerde rastlanır. Avrupa ile Asya arasında uzanan Alp-Himalaya dağ kuşağı, Güney Amerika’da And Dağları, Kuzey Amerika’da Kayalık ve Sierra Nevada Dağları bu tür olayların görüldüğü başlıca yerlerdir.

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 245 Cevabı
Aşağıdaki volkanları araştırarak bulundukları ülkeleri bir harita üzerine işaretleyiniz. Bu volkanların patlaması, hangi ülkelerde ne tür felaketlere neden olabilir? Bu konudaki düşüncelerinizi defterinize yazınız. Çalışmanızda Genel Ağ’dan ve yabancı kaynaklardan da yararlanınız.
Yeryüzündeki Bazı Aktif Volkanlar
Merapi Volkanı, Java, Endonezya; Rabaul, Papua Yeni Gine; Pinatubo Volcano, Central Luzon, Filipinler; Avachinsky Volcano, Kamçatka, Rusya; Mt Unzen, Japonya; Akutan Volcano, Aleutian Adaları; Santa Mana Volcano, Guatemala; St Helens Dağı, Amerika Birleşik Devletleri; Stromboli, İtalya.

Cevap:

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 249 Cevabı
Haritada numaralarla gösterilen yerlere göre aşağıdaki soruları yanıtlayınız. Cevaplarınızı soruların altındaki noktalı yerlere yazınız.

1. Heyelan bakımından riskin çok olduğu alanlar hangileridir?

Cevap:

2. Tsunami bakımından riskli alanlar hangileridir?

Cevap:

3. Kuraklığın sürekli olarak etkili olduğu alanlar hangileridir?

Cevap:

4. Volkanizma bakımından riskli alanlar hangileridir?

Cevap:

5. Kasırga bakımından riskli alanlar hangileridir?

Cevap:

6. Çığ bakımından riskli alanlar hangileridir?

Cevap:

7. Su baskınları bakımından riskin az olduğu alanlar hangileridir?

Cevap:

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 250 Cevabı
Çevrenizde yaşanan başlıca doğal afetleri ve bu afetlerin nedenlerini araştırınız. Elde ettiğiniz verileri defterinize yazınız.

Cevap:Doğal afetler, en geniş anlamı ile insanlara zarar veren olaylardır. Başka bir ifade ile can ve mal kaybına yol açan doğal olaylardır.
Jeolojik AfetlerBunlar doğrudan doğruya kaynağını yer kabuğu ya da yerin derinliklerinden alan doğal afetlerdir.• Deprem
• Heyelan
• Yanardağ patlamaları
• Tsunami
Meteorolojik AfetlerAtmosferdeki doğa olayları sonucunda meydana gelirler.
• Sel
• Çığ
• Fırtına
• Kuraklık
• Orman yangını
• İklim değişiklikleri
• Kasırga
• Hortum

Sizce Türkiye açısından en tehlikeli doğal afet hangisidir?

Cevap:Deprem çünkü Türkiye en önemli deprem kuşaklarından birinde bulunmaktadır.

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 252 Cevabı
Çevrenizde yakın zamanda doğal afet yaşanan veya afet risk tehlikesi bulunan bir yere gezi düzenleyiniz. Bu bölgede afet gerçekleşmesinin nedenleriyle ilgili bilgi edininiz. Gezide afet bölgesiyle ilgili fotoğraflar çekiniz. Elde ettiğiniz verileri okul panosunda sergiledikten sonra ürün dosyanızda saklayınız.

Cevap:

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 259 Cevabı
Haritada numaralarla gösterilen yerlerle ilgili aşağıdaki ifadeleri tamamlayınız.

Cevap:

1. Orman yangınları bakımından en hassas yer… ..II …numarayla gösterilen alanıdır. Burada
yangınların en çok görüldüğü zaman…………YAZ AYLARIDIR…
2. ..I. .numarayla gösterilen yer, heyelandan en çok etkilenen kesimdir.
3. Çığ olaylarına daha çok…...IV.. …numaralı yerde rastlanmaktadır.
4. Tektonik deprem bakımından en çok can ve mal kaybının gerçekleştiği yer.. II

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 260 Cevabı
Orman yangınlarını önlemek için neler yapılması gerektiğini araştırarak elde ettiğiniz bilgileri sınıfta paylaşınız.

Cevap:

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 264 Cevabı
Aşağıdaki metni okuyarak bu konuyla ilgili bireysel olarak neler yapabileceğimizi konu alan bir metin hazırlayınız. Bu metni sınıfta okuyunuz.
Afet Bilinci
Başta depremler olmak üzere doğal ve insan kaynaklı pek çok afet yaşamış olan Türkiye, afetlerle baş etme konusunda azımsanmayacak deneyim ve gelişmeler elde etmiştir. Ancak kentlerimizde kalkınma, yatırım ve mekânsal gelişme politikalarının uyumsuzluğu, iklim ve çevre koşullarındaki bozulmalar, hızlı şehirleşme ve yüksek yoğunluklu alanlardaki sanayileşme afet risklerimizi sürekli artırmaktadır. Bu durum afetlerin risklerini azaltmamızı ve zararlarını en aza indirebilmemizi sağlayacak stratejiler oluşturmamızı ve afet yönetimini hazırlık aşamasından, iyileştirme süreçlerine kadar tümünü bu stratejilere dayanarak bütüncül bir şekilde yürütmeyi gerekli kılmaktadır.
Büyük afet riskleri altındaki ülkemizde gerekli hazırlıkların ve zarar azaltıcı faaliyetlerin zaman geçirmeden yapılmasını sağlamak amacıyla çalışmalarımız devam etmektedir. AFAD’ın önderliğinde tüm kurum ve kuruluşlarımızı, afetler yaşanmadan gerekli planlamaların yapılması ve temel stratejilerini belirlemesi yönünde yol gösterici olmasına çalışıyoruz. Bu bağlamda; 2009 yılında AFAD’ın kurulmasıyla uygulamaya başladığımız “Bütünleşik Afet Yönetimi Sistemi’’ ile önceliği ‘‘Kriz Yönetimi’’ olan anlayış yerine önceliği ‘‘Risk Yönetimi’’ olan anlayışa geçilmiştir. Afetlerin sebep olduğu zararların önlenmesi için tehlike ve risklerin önceden tespitini, afet olmadan önce meydana gelebilecek zararları önleyecek veya en aza indirecek önlemlerin alınmasını, afetlerde etkin müdahale ve koordinasyonun sağlanmasını hedefleyen bu model afet sonrasında da iyileştirme çalışmalarının bir bütünlük içerisinde yürütülmesini öngörmektedir.
Afetlerin önlenmesi veya zararlarının en aza indirilmesi için sadece yasa ve yönetmelikler hazırlamanın yeterli olduğu algısından kurtulmuş yeni afet yönetimi sisteminde, Planlama ve Zarar Azaltma Dairesi, bireylerden başlamak üzere toplumun tamamının katılımını sağlayacak, afet bilincini geliştirecek, uygulamadaki eksiklikleri gidermek için bilimsel ve teknik altyapıyı güçlendirecek, zarar azaltma çalışmalarına kaynak ayrılmasını sağlayacak ve tüm bu çalışmaların sürdürülebilir olması için stratejileri olan bir model kurmayı temel gaye olarak belirlemiştir.

Cevap: Afet; insanlar için fiziksel, ekonomik ve sosyal kayıplar doğuran, insanın normal yaşantısını ve eylemlerini durduracak veya kesintiye uğratacak, imkânların yetersiz kaldığı, doğal veya insan kökenli olaylara verilen genel bir isimdir. İşte böyle zamanlarda bilinçli bir şekilde hareket etme ve sakin kalarak yardım arama kurtarma çalışmaları yapılabilmesi için gerekli olan eğitimin adıdır. Bu eğitimle insanlar daha sağlıklı ve hızlı yardım alabileceklerdir.

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 265 Cevabı
A. Aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
1. Meteorolojik kökenli doğal afetler hangileridir?

Cevap: Meteorolojik kökenli doğal afetler su baskınları, kuraklık, aşırı sıcaklar, aşırı soğuklar ve çığ olayıdır.

2. Yeryüzünün deprem bakımından tehlikeli yerleri nerelerdir?

Cevap: Yeryüzünün deprem bakımından tehlikeli yerleri Büyük Okyanus kıyıları, Atlas Okyanusu sırtı, Alp-Himalaya kuşağı

3. Çığdan korunmak için neler yapılması gerekir?

Cevap: Çığdan korunmak için ağaçlandırma yapılmalı, yamaçlarda setler ve yapay çığ oluşturulmalı, bu tür bölgelere yerleşim birimi kurulmamalı ve bu alanlardan yol geçirilmemeli ya da sağlam tünellerden geçirilmelidir

4. Türkiye’de çığ olayının en çok görüldüğü iller hangileridir?

Cevap: Türkiye’de çığ olayının en çok görüldüğü iller Bingöl, Tunceli, Bitlis ve Hakkâri’dir.

5. Ülkemizde orman yangınlarına daha çok hangi dönemde rastlanır?

Cevap: Ülkemizde orman yangınlarına daha çok yaz dönemde rastlanır.

6. Türkiye’de tektonik deprem bakımından en az tehlikeli yerler nerelerdir?

Cevap: Türkiye’de tektonik deprem bakımından en az tehlikeli yerler Tuz Gölü’nün güneyi ile Anamur Burnu arası, Güneydoğu Anadolu’nun güneyi, Doğu Karadeniz kıyıları, Sinop ve Yıldız Dağları çevresidir

7. Depremden korunmak için afetten önce neler yapılmalıdır?

Cevap: Depremden korunmak için afetten önce yapılar dayanıklı hâle getirilmeli, fay hatlarına yerleşim birimi kurulmamalı, evdeki eşyalar duvara sabitlenmeli, deprem çantası hazırlanmalı, deprem konusunda eğitim verilmeli ve deprem tatbikatları yapılmalıdır.

B. Aşağıdaki cümlelerin noktalı yerlerini uygun sözcüklerle tamamlayınız.

Cevap:

1. Aktif volkanların büyük bir kısmı……...Büyük Okyanus kıyılarında. …bulunmaktadır.
2. Sel,...aşırı ve ani yağışlar ….sonucunda oluşur.
3. Toprak örtüsünün, bazen kayalar ve tabakaların eğimi doğrultusunda kaymasına… heyelan. ..denir.
4. Ülkemizde heyelan olayına daha çok… ilkbahar.….mevsiminde rastlanır.
5. Orman alanlarında su baskını daha. azdır.
6. Cumhuriyet tarihi boyunca Türkiye’de su baskınından etkilenen insan sayısı, depremden etkilenen insan sayısından daha.. azdır.
C. Haritaya göre aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
1. Kaç numaralı yer deprem bakımından daha az risklidir? Neden?

Cevap: I VE III Fay hatları üstündedir.

2. Kaç numaralı yerde volkanik olaylar ve tsunamilerin görülme olasılığı daha fazladır? Neden?

Cevap: I ve III. yerlerde. Çünkü hem okyanus kenarındalar hem de deprem bölgesindedirler.

3. Kaç numaralı yerde kasırgaların görülme ihtimali daha yüksektir?

Cevap: I ve III. yerlerde.

10. Sınıf Gün Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 266 Cevabı
1.Haritada numaralarla gösterilen yerlerden hangisi deprem bakımından tehlikeli bölgelerden değildir?
A) I B) II C) III D) IV E) V

Cevap: D

2. I. Kuraklık
II. Sel
III. Deprem
IV. Heyelan
Yukarıdaki afetlerden hangilerinin meydana geleceği zamanın tahmin edilmesi daha zordur?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

Cevap: B

3. Aşağıdaki afetlerden hangisinde insan etkisi yoktur?
A) Sel
B) Taşkın
C) Heyelan
D) Erozyon
E) Volkanizma

Cevap: E

4.Haritada numaralarla gösterilen yerlerden hangisinde kasırgalara rastlanmaz?
A) I B) II C) III D) IV E) V

Cevap: C

5.Haritada numaralarla gösterilen yerlerden hangisi birinci derece deprem bölgesinde yer almaz?
A) I B) II C) III D) IV E) V

Cevap: E

6. I. Trabzon, heyelandan en çok etkilenen illerdendir.
II. Türkiye’de en çok insanın etkilendiği doğal afet depremdir.
III. Çığ olayına daha çok İç Anadolu’da ve Ege’nin kıyı kesiminde rastlanır.
IV. Ülkemizde su baskınları daha çok yaz döneminde görülür.
Yukarıdaki bilgilerden hangileri doğrudur?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

Cevap: A