9. Ünite Günlük Blok Sayfa 242, 243, 244, 245 Yolculuk Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları
DERSE HAZIRLIK
1. Gün boyu yaşadıklarınızdan ilginç bulduklarınızı arkadaşlarınıza anlatınız.- Cevap: Geçen gün internetten arkadaşımla sohbet ediyordum. Birden elektrikler gitti. Ben de canım sıkıldığı için kitap okudum. Okuduğum kitabın konusu ise evde elektrikler kesik olduğu için kitap okuyan bir çocuktu. Tesadüfün böylesine denk geldiğim için çok garibime gitmişti.
- Cevap: Kitabımın, telefonumun şarj aleti ile kulaklığımın olmasını isterim bir de uğurlu yastığım var onun da olmasını isterim.
- Cevap: Ankara ve İstanbul’u gezmiştim. En çok İstanbul’u beğendim. Çünkü hem tarihi hem de doğal güzelliği ile hemen her şeyi bulabilme şansımdan dolayı çok sevdim.
1. Yazar, Adana’yı neden diğer şehirlere tercih etmektedir? Bir şehri sevmek için yazarın ileri sürdüğü gerekçe yeterli midir?
- Cevap: Çok sevdiklerim varmış orada, aynı zamanda ingin yani daha sessiz daha sakin bir yermiş yaşadığı yerlere göre. Bence sadece bu sebepler bir şehri sevmek için yetmez. Huzur bulduğu veya hemen her şeyinden mutlu olduğu yeri sever insan.
- Cevap: Yazar, bütün ömrünce yalnız Monsieur Léautaudʼya benzemek, onun gibi yazmak istemiştir. Çünkü Monsieur Léautaud cesaretli bir adam. Aklından her geçeni söylüyor, kimseyi üzmekten, kırmaktan çekinmiyor. Tam özgür bir adam olduğu için.
- Cevap: Katılıyorum. Çünkü gerçekten insan yolculuk sırasında yanında getirdiği kitabı okumaktan çok etrafı izlemekle etrafı doya doya seyretmekle meşgul olmaktadır. Okumak isteniyorsa evin odalarının bu iş için daha uygun olduğunu düşünmektedir.
4. Nurullah Ataç’ın aşağıdaki yazısından hareketle yazarın, düşüncelerini “Yolculuk” metnine ne ölçüde yansıttığını değerlendirerek günlük yazılarının içerik kapsamı hakkında çıkarımlarda bulununuz. “Her gün ne yaptığımı mı anlatacağım? Hayır. Her gün benim ne yaptığımdan kime ne? Okuduklarım bana bir şeyler düşündürürse onu yazacağım. Okuduklarım yahut gördüklerim, duyduklarım. Olur a! Kimi de kendiliğinden bir şey esiverir.”
9. Sınıf Sonuç Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 244 Cevabı
5. Okuduğunuz metnin ana düşüncesi ve yardımcı düşüncelerini belirleyiniz.
- Cevap:
- Ana düşünce bir yazarın kendisi ile ilgili düşüncelerini okurla paylaşmasıdır.
- Yardımcı düşünceler ise yazarın seyahat etme alışkanlığı, yazarın örnek aldığı yazarlar olmak istediği yazarlar üzerine olan düşünceleridir.
- Cevap: Hayır çünkü yazar yolculuğa çıkmadan önce günlüğünü yazmaktadır. O yüzden bir gün öncesidir zaman.
- Cevap: Okuyucu için yazmıştır. Çünkü hitap ettiği kesim okuyuculardır. Onlara bilgi vermek durumunu izah etmek ve düşüncelerini aktarmak için tutmuştur günlüğünü.
- Cevap: İçe dönük günlük örneğidir. Çünkü yazar gözlerini kendisine çevirmiştir. Özel günlük de diyebileceğimiz bir türe yakın metinler kaleme almıştır.
- Cevap: Ağırlıklı olarak betimleme ve öykülemeden faydalanılmıştır. Bu tercih samimi bir havadan ayrıca da var olan durumların ya da kişilerin ayrıntılı tasvirlerinden kaynaklanmaktadır.
- Cevap:
- Bilgi: Bu son günlerde Monsieur Paul Léautaudʼnun Passe Tempsʼını okuyorum, yeni değildir o kitap,ama şimdiye kadar getirtememiştim.
- Onu okumuştum ama otuz yıldan çok oluyor hem de kitap hâlinde değil, (…) dergisinde okudum.
- Yorum: Şüphesiz büyük bir şey söylemiyor, öyle derin bir düşünür değil ama süsten, edebiyattan uzak, sade bir söyleyişi var, her sayfasına vuruluyor insan.
- Bir kere bende onun cesareti yok, aklından her geçeni söylüyor, kimseyi üzmekten, kırmaktan çekinmiyor.
1. ETKİNLİK
Yolculuk” metninden aşağıdaki dil ve anlatım özelliklerine örnek cümleler gösteriniz.Yalınlık: Bir türlü fırsat olmadı, büyük yolculuklara çıkamadım
Öznellik: Şüphesiz büyük bir şey söylemiyor
Nesnellik: Yeni değildir o kitap,ama şimdiye kadar getirtememiştim.
Duygusallık: Bencileyin bir yerde oturanlarda bile bir serüvenci var
Sıcaklık: Bencileyin bir yerde oturanlarda bile bir serüvenci var
1. Metinde geçen fiilleri bularak yapı bakımından inceleyiniz.
- Cevap:
- gösteriyor: basit fiil
- diyorum: basit fiil
- olmuyor: basit fiil
- Cevap:
- İngin: Dingin.
- Cevap:
- Nokta: Biten cümlelerin sonuna konulmuştur.
- Soru işareti: Soru anlamı taşıyan cümlelerin sonuna konulmuştur.
- Üç nokta: Adı hatırlanmayan şeyler için parantez içinde kullanılır.
9. Ünite Günlük Blok Sayfa 245, 246, 247, 248 Hacivat Günlüğünden Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları
DERSE HAZIRLIK
1. Dilimize önceden geçmiş ve yerleşmiş yabancı kelimelerin bugün yazı ve konuşma dilinde kullanılması hakkında neler düşünüyorsunuz?- Cevap: Bence çok doğal bir süreçtir.Çünkü her dil komşu kültür ve dillerden sözcükler alır ve bu sözcükler çok uzun yıllar dilde kaldığı için artık o dilin bir kelimesi gibi olurlar. Bu yüzden yabancı kelimelerin konuşma ve yazı dilinde kullanılması beni şaşırtmamaktadır.
- Cevap: Çünkü bir yazarın her eserinin aynı duygu ve düşünceyle yazılması pek mümkün değildir bunun yanında her eserinin de çok güzel olması beklenemez. Bazen bazıları çok iyi bazıları da çok kötü olabilir.
- Cevap: Var. Yaşar Kemal’in Teneke ve Ağrı Dağı Efsanesi adlı eserlerini okudum. Farklı olan kısımlardan en önemlileri işlenen konu, kahramanlarının yapısı ve üsluptaki değişikliklerdir.
- Cevap: Küçükken annemi kaybetmiştim muhtemelen bu olay olurdu.
9. Ünite Günlük Blok Sayfa 248, 249, 250, 251 Edebiyat-ı Çay Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları
DERSE HAZIRLIK
1. Necip Fazıl Kısakürek’in aşağıda verilen şiirinde çay nasıl tasvir edilmiştir?Çaycı, getir, ilaç kokulu çaydan!
Dakika düşelim, senelik paydan!
Zindanda dakika farksızdır aydan.
Karıştır çayını zaman erisin;
Köpük köpük, duman duman erisin!
Cevap: Çayın rahatlatıcı etkisinden, geçmiş muhabbetlerin deminden içerideki bir insana hatırlattıklarından bahsedilmiştir.
2.
Çay, Türk toplumunda çok tüketilen bir içecek olmasına rağmen kahve
için söylenen “Bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı vardır.” veciz sözü
niçin çay için söylenmemiş olabilir?- Cevap: Çünkü kahve muhabbet demektir. Kahve her sabah yapılan bir ikram değildir sadece özel misafirlere ve hoş sohbetlik insanlara ikram edildiğinden dostluğu çağrıştırdığından dolayı bu söz söylenir. Oysa çayın böyle bir işlevi kahve kadar yoktur.
- Cevap: İnsanlar sevdiği ve ilgi duyduğu konuları bilmesine rağmen yine de blog konusu belirlemede sıkıntı yaşıyorlar. Teknoloji, seyahat/gezi, sinema, burçlar, kitap okumaları konularında bloglar çok fazla karşımıza çıkmaktadır.
1. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili kelime ve kelime gruplarının anlamını bağlamdan hareketle çıkarınız. Daha sonra TDK Türkçe Sözlük’ten anlamlarını kontrol ediniz.
• Her zaman “çay”dır bizim yegâne yârenimiz.
• Çay kültürümüzde dostluk emaresidir.
• Çay geçmişten günümüze en çok tamah edilen ikram türüdür aynı zamanda.
• Nasıl ki başın ağrıdığında çaresi envaiçeşit ağrı kesici ise; aklın ağrıdığında, gönlün ağrıdığında yegâne çaresidir çay.
• Sıkıca kavrayıp hissederiz o çayın vereceği hazzı, lezzeti.
• Açsın diye muhabbet yolu enfeksiyonumuzu, alsın acımızı, içimizdeki o malum derdi.
• Dostun muhabbeti, gülümsemesi tatlandırır yüreğimizi.
yaren: arkadaş, yakın, dost.
emare: belirti, ipucu, iz.
tamah etmek: kanaat etmek
haz: hoşa giden bir şeyin uyandırdığı duygu, hoşlanma duygusu, hoşlanma, tat alma
enfeksiyon: organizmada hastalığa yol açan bir mikrobun yerel ya da genel olarak yayılması, bulaşma.
muhabbet: dostça bir arada oturup konuşma, söyleşi.
2. Yazar; Cahit Zarifoğlu, Oğuz Atay, Cemal Süreya, Tarık Tufan gibi yazarların sözlerinden niçin alıntı yapmıştır? Bu alıntıların metne katkısını söyleyiniz.
- Cevap: Çünkü düşüncelerini bir başkalarının düşünce ve yazılarıyla sağlamlaştırmak istemiştir. Örnekleme yoluyla metnini ve vermek istediği mesajı güçlendirmiştir.
- Cevap: Metnin konusu çayın hayatımızdaki yeridir. Hedef kitlesi ise blog okurlarıdır.
- Cevap: Bence çok güzel bir yaklaşım olmuş, çayın hayatımızdaki yerine iyi bir dokunuş sergilemişsiniz diye yorum yapardım.
- Cevap: Öznel bir tavır takınmıştır.Çünkü kendi görüş ve yorumlarından hareketle metnini oluşturmuştur. Blog yazılarında yazarın samimi içten ve kişisel görüşlerine dayalı bir anlatıma gittiğini görebiliriz.
- Cevap: Toplumumuzu iyi tanıyan bir gözün gözlemlerinden yani yazarın gerçek hayatta karşılığı olan bir yazı yazdığını söyleyebiliriz. Çünkü gerçekten de çayın toplumuz için değer önem ve konumu aynen yazıda yer aldığı gibidir.
7. Yazar daha çok hangi anlatım biçimini kullanmıştır? Metinden örnekler gösteriniz.
- Cevap: Yazar betimleme, benzetme ve öyküleme biçimlerinden yararlanmıştır. Çayın bizdeki öneminden bahsederken betimleme yaparken metnin genelinde ise öyküleyici bir anlatıma başvurmuştur.
- Cevap: İnsanların artık günlük değil de e-günlük olarak da nitelendirebileceğimiz anlık paylaşımlarının artmasını sağlamıştır. Mesela instagram veya facebook gibi ortamlarda tıpkı günlük yazar gibi anlık yaptıklarını paylaşan insanlar çok fazladır.
1. ETKİNLİK
Aşağıda okuduğunuz metinde bilgi ve yorum içeren parçalar verilmiştir. Siz de okuduğunuz metinde ortaya konan bilgi ve yorumları gösteren parçalara örnekler veriniz.- Cevap:
- Yorum: Bu ve bunun gibi birçok dizemizde geçerken duygularımıza tercüman oluyor çay. Mesela aşağıda hemen diziyorum örneklerinden birkaçını, size keyifli okumalar.
- Semaver bir şifahaneye, dertlilere şifa veren bir manevi çeşmeye benzetilir.
- Bilgi: Mustafa Duman’ın bir kitabı var mesela;,Çay Kitabı.
2. ETKİNLİK
Aşağıdaki cümlelerde geçen fiilleri bularak kip ve kişisini söyleyiniz.• “Çayın edebiyatı mı olur?” demeyin.
- Cevap: demeyin: Kip emir kipi, kişi ikinci çoğul şahıs kişisi vardır.
- Cevap: yudumlar: Üçüncü kişi ve geniş zaman kipi vardır.
- Cevap: içiyoruz: Birinci çoğu kişisi ve şimdiki zaman kipi vardır(anlam kayması vardır şimdiki zaman kipi geniş zaman kipi yerine kullanılmıştır.)
- Cevap: alsın: emir kipi ve üçüncü tekil şahıs kişisi vardır.
- Cevap: sevseydim: istek-şart kipi ve birinci tekil kişi vardır.
- Cevap: verilir: geniş zaman kipi ve üçüncü çoğul şahıs vardır.
• Sessizlik içinde yudumlanan çay (mey) insanı başka âlemlere taşır.
• Bu sohbetlerde çaya “küçük derviş” denir.
• Demlenmiş çay gibisi yoktur…
• Çay kullanımının Türkiye’de uzun bir geçmişinin olması, Türklerin kendi çay kültürlerini yaratıp geliştirmelerini sağlamıştır.
• Biz neden çayı şekersiz içeriz bilir misin?
• Bir fincan kahvenin de kırk yıl hatırı vardır, derler.
• “Çay bulaşıcıdır, efkâr da.” diye açıklıyor Bekir Erdoğan.
Cevap:
Nokta: Biten cümlelerin sonuna konulur.
Soru işareti: Soru anlamı olan cümlelerin sonuna konulur.
Tırnak işareti: Önemli görülen yeri belirtmek için kullanılır.
9. Ünite Günlük Blok Sayfa 253, 254, 255, 256, 257 Arkadaşım Papi Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları
DERSE HAZIRLIK
1. Okuduğunuz bir kitabı tanıtınız. Bu kitabı arkadaşlarınızın da okuması için ne gibi tavsiyelerde bulunursunuz?- Cevap:
- Kitabımın adı: Kitap Hırsızı.
Ne anlatıyor: Küçük bir kızın başından geçenler anlatılıyor ve kitap çalmayı alışkanlık haline getirdiği yazıyor.
Kaç Sayfa: Kitabım 576 sayfa .
Nasıl bir kitap: Merak uyandıran heyecan verici bir kitap.
- Cevap: Hayır yazmadım. Ama tarafsız olunmalı ve o konu hakkında bilgi sahibi olunmalıdır.
- Cevap: İnsanlar iyi örnek oluşturacağından bence iyi olur. Toplum belki de bu iyi davranışları örnek alma yoluna gideceğinden daha huzurlu ve paylaşımcı bir yapıya bürünebilir.
1. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili kelime ve kelime gruplarının anlamını metnin bağlamından hareketle bulunuz.
2. Gazete, dergi, Genel Ağ vb. organlarda yapılan kitap tanıtımları o kitabın okunmasında ne kadar etkili olmaktadır?
- Cevap:
- İzah: Açıklama
- Marifet: Hüner, kabiliyet
- Taarruz: Hücum
- Haddi aşmak: Sınırı aşmak
- Temaşa: Gösteri
- Cevap: İyiliğin önemini anlatmaktır. Bence yazar iyi anlattığı için amacına ulaşmıştır.
4. Yazarın “İyiler Ölmez” adlı eser hakkında ileri sürdüğü görüşleri öznel ya da nesnel olma durumlarına göre değerlendiriniz.
- Cevap: Yazar öznel görüşlerini ardı ardına sıralamıştır. Mustafa Kutlu ve eserlerinin önemini kendince kendi yorumlarına göre yapmıştır.
- Cevap: Mustafa Kutlu’nun eserleri ve iyiliğin önemi.
- Cevap: Bloğun içeriği olan iyilik konusunun insanlar tarafından iyi karşılandığını ve insanların da yazdıklarıyla yazara katıldıklarını söylemek mümkündür.
- Cevap: Betimleme öyküleme ve alıntılama yapılmıştır.
- Cevap: Bence kapalı da olsa iyiliğin öneminden bahsetmek ve yazarın kitabının da tanıtımını yapmak açısından kapak ile içerik uyumludur.
- Cevap: Sanat, aile ilişkileri, sinema, burçlar, gündelik yaşam.
- Cevap:
- Küçümsemeyin: Türemiş fiil
- Koyacaktır: Basit fiil
- Cevap: Yoktur.
9. Ünite Günlük Blok 259, 260, 261 Ünite Sonu Ölçme ve Değerlendirme Soruları ve Cevapları
ÜNİTE SONU ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME CEVAPLARI
9. Sınıf Sonuç Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 259 Cevabı
A. Aşağıdaki soruları yukarıda verilen parçaya göre cevaplayınız.1. Yazar, yazma amacını nasıl belirtmiştir?
- Cevap: Okurlar için ve düşünceler yok olmasın kağıda geçsin diye yazmaktadır.
- Cevap: Yazı yazmanın önemi. Bence çeker.
- Cevap: Çünkü uçucu olacaktır yani kalıcı olmayacaktır. Bu yüzden yazıya geçirilmesi gerektiğini düşünmekteyim.
- Cevap: İki farklı görüş olsa da bence insanın kendisi için kendini rahatlaması için yazılmalıdır.
- Cevap: Betimleyici ve öyküleyici anlatım biçimleri kullanılmıştır.
- Cevap: Sanatsal işlevde kullanılmıştır.
- Cevap: Birinci tekil kişi ile geniş zaman kipi kullanılmıştır.
B. Aşağıdaki yargılar, yukarıda verilen parçaya göre doğru ise cümlenin başına “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
Bu parça yaşanan olayların, izlenimlerin günü gününe yazılması İle oluşmuştur.(D)
Konuşma diline yakın bir dil kullanılmıştır. (D)
Duygu ve düşünceler üçüncü kişi ağzından anlatılmıştır. (D)
Gerçekler, yaşananlar değiştirilmeden olduğu gibi aktarılmıştır. (Y)
Nesnel anlatıma başvurulmuştur. (D)
İnandırıcı, içten ve samimi bir üslup kullanılmıştır. (Y)
Dolaylı bir anlatım yöntemi benimsenmiştir. (D)
Açıklayıcı anlatım biçiminden yararlanılmıştır. (D)
C. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun ifadelerle doldurunuz.
1. Yazarın bir bakıma kendi kendisi ile konuştuğu, içinde bulunduğu doğal ve toplumsal çevreden
yakındığı, yaşadığı duygusal coşkunluğu dile getirdiği günlüklere. içe dönük ( ruh bilimsel ) günlük…. .denir.
2. Asıl olarak günlüklerin, Batı edebiyatındaki biçim ve içeriğiyle Türk edebiyatında yer alması, Tanzimat Dönemi’ne denk gelmiştir. Direktör Ali Bey’in…...Seyahat Jurnali. …adlı gezi kitabı Batı’daki anlamıyla Türk edebiyatında görülen ilk günlüktür.
3. Günlüklerde.. .öyküleyici... …betimleyici.. …ve. .açıklayıcı anlatım türleri kullanılır.
9. Sınıf Sonuç Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 261 Cevabıyakındığı, yaşadığı duygusal coşkunluğu dile getirdiği günlüklere. içe dönük ( ruh bilimsel ) günlük…. .denir.
2. Asıl olarak günlüklerin, Batı edebiyatındaki biçim ve içeriğiyle Türk edebiyatında yer alması, Tanzimat Dönemi’ne denk gelmiştir. Direktör Ali Bey’in…...Seyahat Jurnali. …adlı gezi kitabı Batı’daki anlamıyla Türk edebiyatında görülen ilk günlüktür.
3. Günlüklerde.. .öyküleyici... …betimleyici.. …ve. .açıklayıcı anlatım türleri kullanılır.
Ç. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız.
1. Aşağıdaki eserlerden hangisinin yazarı yanlış verilmiştir?
A) Gündökümü – Tomris Uyar
B) Günler – Cemal Süreya
C) Yaşamak – Cahit Zarifoğlu
D) Seyahat Jurnali – Nurullah Ataç
E) Yüryüzü Korkusu – Oktay Akbal
Cevap: D
2. Bu defteri bugün satın aldım. Artık Sevin olmadığına göre ve kimseyle konuşmak istemediğime göre bu defter kaydetsin beni. Kimse dinlemiyorsa beni-ya da istediğim gibi dinlemiyorsa- günlük tutmaktan başka çare kalmıyor. Canım insanlar! Sonunda bana bunu da yaptınız. Peki, bu adam ne yapsın? Yıllarca benim yaptığım gibi yaşamasın mı?
Aşağıdakilerden hangisi yukarıda verilen yazının bir günlükten alındığını göstermek için kullanılamaz?
A) Açıklayıcı anlatım tercih edilmiştir.
B) Gözlemci bakış açısı kullanılmıştır.
C) Dil, konuşma diline yakın kullanılmıştır.
D) Anlatanın duygularına yer verilmiştir.
E) Olay, yaşayan kişi tarafından anlatılmıştır.
Cevap: C
3. Ören, 6 Temmuz
Başkalarını tanımam ya bugün kendimi de tanımadığımı anladım. Ankara’da iken günlüğüme, yaşantım boyunca aynaya ilk kez baktığımı yazmıştım. Meğer doğru değilmiş bu. Ben de bir ayna çocuğu imişim. Kendi üzerimdeki bu gözleme şöyle vardım: Dün gece saat dokuzda Ören’e gelmiştim. İçeri girer girmez musluğa koşarak yüzümü yıkadım. İlkin hiçbir şeyin farkında değildim. Ama yüzümden sabunları akıttıktan sonra gözlerim benden habersiz musluğun üzerine kaydı. Ayna gibi bir şeyler aradı. Bulamayınca da bir hoş oldu.
Yukarıda verilen parça için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Günlük yazı türünden alındığı
B) Öznel ifadelere yer verildiği
C) Öğretici metinlerin özelliklerini taşıdığı
D) Olaya tanık olan kişi tarafından anlatıldığı
E) Fiillerin 1 .tekil kişi ile çekimlendiği
Cevap: D
4. (I) İnsanlar gazetelerini okuyorlar. (II) Ben gazeteleri buruşturup bir yana koyuyorum. (III) Eski bir defter açıyorum. (IV) Yarım kalmış bir öykünün kişileri karşımda. (V) Tanıyamıyorum onları, aylar geçmiş tanışalı.
Oktay Akbal, Anılarda Görmek
Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde çekimli fiil kullanılmamıştır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Cevap: D