9. Sınıf Fersa Yayınları 1. Ünite Cevapları Sayfa 71-149 Aralığı

Atmosfer ve Hava Olayları

9. Sınıf Fersa Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 71 Cevabı
Yeryüzünde yaşamın gerçekleşmesine atmosferin ne gibi katkıları olduğunu araştırınız. Elde ettiğiniz bilgileri defterinize yazınız.

Cevap: Atmosfer, çeşitli gaz katmanlarından meydana gelen bir yapıdır. Dünyada hava olaylarının, iklim faaliyetlerinin devam edebilmesi, canlılık faaliyetlerinin gerçekleşmesi, doğal denge ve döngülerin oluşması atmosferin varlığına bağlı olarak gerçekleşmektedir.Yeryüzünde yaşamın gerçekleşmesine atmosferin katkıları vardır. Bu katkılar ısı, sıcaklık, nem, basınç gibi fiziksel etkenlerin meydana gelmesiyle doğal denge ve döngülerin oluşmasında etkili olmaktadır. Atmosfer çeşitli katmanlardan meydana gelmektedir. Bu katmanların farklı farklı özellikleri bulunmaktadır.Atmosferin varlığı yer çekimini de dengelemektedir. Atmosfer, çeşitli gaz katmanlarından oluştuğu gibi gaz moleküllerinden de oluşur. Oksijen, karbondioksit, azot gibi molekül gazlar da atmosferde bulunmaktadır.

Sizce fotoğraflardaki hava olayları yaşamınızı nasıl etkilemektedir? Bu konudaki düşüncelerinizi sınıfta paylaşınız.

Cevap: Olumsuz hava koşulları ulaşımı ve sağlığımızı olumsuz yönde etkiler.

Hava Durumu ve İklim

9. Sınıf Fersa Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 75 Cevabı

İklim ile ilgili verilerin nasıl elde edildiğini araştırınız. Öğrendiklerinizi sınıfta söyleyiniz.

Cevap: Klimatoloji ve meteoroloji bilimleri, iklim ile ilgili verilerin toplanmasında ortak çalışmalar yapmaktadır. İklim değişikliği konusunda çalışan uluslararası araştırma merkezleri çeşitli küresel iklim senaryoları için iklim modellerini çalıştırmakta ve sonuçlarını dünya çapında coğrafi hücreler halinde yayınlamaktadırlar.
Troposferin araştırılması, hava balonlarının verilerinin toplanması, yeryüzü şekillerinin araştırılması, toprak özelliklerinin araştırılması ve bitki örtüsünü araştırılması iklim alanında verilerin toplanması anlamına gelmektedir.

İklim Elemanları

9. Sınıf Fersa Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 77 Cevabı
Ekvator’dan kutuplara gidildikçe sıcaklığın nasıl değiştiğini araştırınız.

Cevap:

Haritayı inceleyerek aşağıdaki soruları cevaplandırınız. Cevaplarınızı defterinize yazınız.
1. Porto Alegre (Porto Legri) ile Rio Grande arasındaki sıcaklık farkının nedeni sizce ne olabilir?

Cevap: Bitki örtülerindeki farklılık, yağış rejimindeki farklılık, bağıl nemlerin oranlarının farklı olması gibi nedenlerden dolayı iki şehir arasında sıcaklık farkı oluşur.

2. Belem ile Agadir arasındaki sıcaklık farkının nedeni sizce ne olabilir?

Cevap: Farklı enlemlerde yer almalarından dolayı sıcaklık farkı vardır.

3. Ekvator’a eşit uzaklıkta oldukları hâlde Porto Alegre ile Agadir arasındaki sıcaklık farkının nedeni sizce ne olabilir?

Cevap:

4. Aynı enlemlerde ve kıyıda yer aldıkları hâlde Penzance (Penzıs) ile Saint John’s (Sen Cans) arasındaki sıcaklık farkının nedeni sizce ne olabilir?

Cevap:

5. Aynı enlemlerde yer aldıkları hâlde Penzance ile Harkov arasındaki sıcaklık farkının nedeni sizce ne olabilir?

Cevap: Bu farkın nedeni Penzance’nin sıcak su akıntısının etkisinde olmasıdır.

6. Aynı enlemlerde yer aldıkları hâlde Winnipeg (Vinipeg) ile Saint John’s arasındaki sıcaklık farkının nedeni sizce ne olabilir?

Cevap:

7. Sizce sıcaklık dağılışını neler etkiliyor olabilir?
Cevap:

Güneş Işınlarının Düşme Açısı: Güneşten gelen ışınların düşme açısı dünyanın şekline, günlük hareket ve eğimine bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Sıcaklık artışları ışınların dik geldiği yerlerde fazla olurken ışınların eğik geldiği yerlerde sıcaklık değerleri azalır.
Güneşlenme süresi: Güneşlenme süresi sıcaklık dağılışını etkileyen faktörlerden biridir. Bu süre artıkça sıcaklık değeri artış gösterir.
Yükselti: Yer yüzeyinden yükseldikçe sıcaklık değerleri her 100 metrede 0,5 °C azalma gösterir iken, alçaldıkça her 100 metrede 0,5°C artış olmaktadır.
Rüzgarlar: Rüzgarlar sıcaklık dağılışına etki eden diğer faktörlerden biridir. Karadan gelen rüzgarlar yaz aylarında sıcaklığı artırır iken, kış aylarında sıcaklık değerini azaltırlar.
Atmosferdeki Nem miktarı: Atmosferdeki nem miktarı sıcaklık dağılışına etki eder. Atmosferdeki nem miktarı bir yerin fazla ısınmasını veya soğumasını önler. Doğal olarak nem sıcaklık farkını azaltır.
Kara ve denizlerin dağılışı: Aynı miktarlarda güneş enerjisi alan kara parçaları ve denizler aynı derecede ısınamazlar. Kara parçaları denizlere göre erken ısınır ve erken soğurlar. Denizlerde ise bu durum farklılık gösterir ve kara parçalarına göre geç ısınırlar geç soğurlar.
Okyanus Akıntıları: Okyanus akıntılarının oluşması, kara parçaları ve denizler üzerinden sıcaklık dağılımlarını etkiler.
Bitki Örtüsü: Yeryüzünde ki bitki örtüsü ve bu bitki örtülerinin dağılışı sıcaklık dağılışını en az etkileyen faktörlerden biridir. Ormanlık alanlarda güneş ışınları direk olarak yer kabuğuna ulaşamaz.

9. Sınıf Fersa Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 90 Cevabı
Aşağıdaki yargıların doğru ve yanlış olduklarına karar vererek bir çıkışa ulaşınız. Ulaştığınız çıkışı sınıfta söyleyiniz.

Cevap:

5. Bölüm İklim Bilgisi Atmosfer ve Sıcaklık Ölçme ve Değerlendirme

9. Sınıf Fersa Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 91 Cevabı
A. Aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
1. İklim olayları neden troposferde yaşanmaktadır?

Cevap: İklim olaylarının troposferde yaşanmasının nedeni su buharının tamamına yakını ve gazların %75’i bu katmandadır.

2. Okyanus akıntıları sıcaklığı nasıl etkilemektedir?

Cevap: Sıcak okyanus akıntıları sıcaklığı artırırken soğuk okyanus akıntıları sıcaklığı düşürmektedir.

3. Atmosfer olmasaydı bu durumdan sıcaklık nasıl etkilenirdi?

Cevap: Atmosfer olmasaydı yeryüzü aşırı ısınır ve aşırı soğurdu.

4. İklim elemanları hangileridir?

Cevap: İklim elemanları sıcaklık, basınç, rüzgâr, nem ve yağıştır.

5. Ekvator’dan kutuplara gidildikçe sıcaklık neden düzenli bir şekilde azalmaz?

Cevap: Dünya’nın yüzeyi homojen bir yapıda olmadığından Ekvator’dan kutuplara gidildikçe sıcaklık düzenli bir şekilde azalmaz.

B. Aşağıdaki cümlelerin noktalı yerlerini uygun sözcüklerle tamamlayınız.

Cevap:

1. Bir bölgede kısa süre içinde etkili olan hava koşullarına hava durumu denir.
2. Dönenceler dışında ve Kuzey Yarım Küre’deki dağların güney yamaçları Güneş’ten daha çok enerji almaktadır.
3. Nemli yerlerde sıcaklık farkı azdır.
4. Kuzey Yarım Küre’de kuzeyden esen rüzgârlar sıcaklığı düşürür.
5. Yüksek enlemlerden gelen okyanus akıntıları sıcaklığı düşürür.
6. Kuzey Yarım Küre’nin ortalama sıcaklığı Güney Yarım Küre’ye göre daha yüksektir.
C. Haritaya göre aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
1. Kaç numaralı yerde sıcaklık yıl boyunca çok az değişmektedir? Neden?

Cevap: II.

2. Ocak ayında en düşük sıcaklıklar kaç numaralı yerde yaşanır? Neden?

Cevap: III.

3. Kaç numaralı yerde dağların kuzey yamaçlarındaki dağlar bakı durumundadır?

Cevap: I.

9. Sınıf Fersa Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 92 Cevabı
1. I. Yeryüzüne daha çok meteor düşerdi.
I I. Yeryüzü aşırı ısınır, aşırı soğurdu.
III. Rüzgârın şiddeti artardı.
IV. Yağış miktarı artardı.
Yukarıdakilerden hangileri atmosferin olmaması durumunda meydana gelirdi?
A) I ve II B) I ve III
C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

Cevap: A

2. Ekvator’a aynı uzaklıkta bulunan, biri kuzey diğeri güney yarım kürede yer alan iki şehrin aşağıdaki özelliklerinden hangileri kesinlikle farklıdır?
A) Yıllık sıcaklık ortalaması
B) Sıcaklığın yıl içindeki dağılışı
C) Gerçek sıcaklığı ile indirgenmiş sıcaklığı arasındaki fark
D) 23 Eylül’de güneş ışınlarının düşme açısı
E) Ortalama yükseltisi

Cevap: B

3.Haritada numaralarla gösterilen okyanus akıntılarından hangileri sıcaklığı yükseltmektedir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) II ve IV E) III ve IV

Cevap: C

4. Aşağıdakilerden hangisi sıcaklığın zamanla değişmesinin nedenlerindendir?
A) Bakı durumu
B) Yükselti
C) Karasallık
D) Dünya’nın şekli
E) Dünya’nın hareketleri

Cevap: E

5. Enlemden dolayı güneyden esen rüzgârların sıcaklığı düşürdüğü bir yer için aşağıdakilerden hangisi kesin olarak söylenebilir?
A) Tropikal kuşaktadır.
B) Güney Yarım Küre’dedir.
C) Deniz kıyısındadır.
D) Nem oranı düşüktür.
E) Yüksek enlemlerdedir.

Cevap: B

6.İzohips haritasında numaralarla gösterilen yerlerden hangisi Güneş’ten daha fazla enerji almaktadır?
A) I B) II C) III
D) IV E) V

Cevap: A

Basınç ve Rüzgârlar
9. Sınıf Fersa Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 93 Cevabı
Hava kütlelerinin neden hareket ettiğini araştırınız. Elde ettiğiniz bilgileri defterinize yazınız.

Cevap: Hava kütlesi, sıcaklık ve nem bakımından benzer olan büyük atmosfer parçalarına verilen isimdir. Hava kütlelerinin çevresindeki diğer hava parselleriyle belirli ve açık bir sınırı vardır.Hava kütlesi iki koşul bir araya geldiğinde oluşur: Homojen bir yeryüzü parçası (kara parçası veya okyanus yüzeyi). Bu yeryüzü bölümü üzerinde atmosfer parçasının uzun süre kalması. Hava kütlelerinin oluştuğu bölgelere kaynak bölgeler denir. Güneşlenmenin homojen olduğu büyük su ve kara yüzeyleri, alçalıcı hava kütlelerinin olduğu sübsidans alanları, yüksek basınç alanları hava kütlelerinin oluşumuna uygun alanlardır. Tropikal bölgeler ve kutup bölgeleri hava kütleleri oluşuma uygunken orta enlemler fazla uygun değildir. Orta enlemlerde hava fazla hareketlidir ve nemlilik ile sıcaklık değişkendir. Kutuplar ve tropikal bölgede sıcaklık ve nemlilik daha stabildir.Oluşan hava kütlesi hareketi sırasında farklı bir özellikte alandan geçerken yeni bir özellik kazanırsa, bu alanlara ikincil kaynak bölgesi denir. Örneğin; Sibirya üzerinde kışın oluşan soğuk ve kuru (karasal kutbî cP) hava kütlesi, Karadeniz’i geçerken alttan nem kazanarak nemli hava kütlesi haline gelir.

Fotoğraftaki deneyde içinde sıvı bulunan ve ortasında mum yanan bir kabın üzerine bir cam kap kapatılınca alttaki kapta bulunan sıvı, üzerine kapatılan kabın içinde yükseliyor. Sıvının yükselmesinin nedeni sizce ne olabilir? Düşüncelerinizi sınıfta söyleyiniz.

Cevap:

9. Sınıf Fersa Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 102 Cevabı
Aşağıdaki kutucukların içine rüzgârlarla ilgili bazı kavramlar yazılmıştır. Size yöneltilen soruları kutucuklardaki harfler ile cevaplayınız. Kavramların önündeki harfleri soruların karşısındaki kutucuklara yazınız.
1. 30. enlemlerden Ekvator’a yıl boyunca esen rüzgârların adı nedir? (Alize)
2. Bir dağ yamacı boyunca yükseldikten sonra karşı yamaçtan alçalan sıcak ve kuru rüzgârın adı nedir? (Fön)
3. Gündüz serin olan denizden sıcak olan karaya doğru esen yerel rüzgâra ne ad verilir? (meltem)
4. 30. enlemlerden 60. enlemlere yıl boyunca esen rüzgârlar hangisidir? (Batı rüzgârı)
5. Güneydoğu Asya’da yaklaşık altı ay boyunca denizden karaya esen ve yağış getiren rüzgârın adı nedir? (Yıldız)
6. Ekvator’da yıl boyunca etkili olan basınç merkezine ne ad verilir? (Termik Alçak Basınç)
7. 30. enlemlerde etkili olan sürekli basınç merkezinin adı nedir? (Sürekli basınç)
8. Yatay yönlü hava akımlarına ne ad verilir? (Alçak basınç)

5. Bölüm İklim Bilgisi Basınç ve Rüzgarlar Ölçme ve Değerlendirme

9. Sınıf Fersa Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 103 Cevabı
A. Aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
1. Bir yerde hava basıncının değişmesinin nedeni nedir?

Cevap: Bir yerde hava basıncının değişmesinin nedeni sıcaklık değişimi ve hava hareketleridir

2. Sürekli termik basınç merkezleri nasıl oluşmaktadır?

Cevap: Sürekli termik basınç merkezleri Ekvator’un ısınması, kutupların soğumasından oluşur.

3. Sıcaklık hava basıncını nasıl etkilemektedir?

Cevap: Isınan hava yükselerek basıncı artırırken soğuyan hava alçalarak basıncı artırmaktadır.

4. Alçak basınç merkezlerinde dikey ve yatay yönlü hava hareketleri nasıldır?

Cevap: Alçak basınç merkezlerinde hava yükselir. Yatay yönlü hava hareketleri ise çevreden merkeze doğrudur.

5. Batı rüzgârları nasıl oluşmaktadır?

Cevap: Batı rüzgârları 30. enlemlerdeki dinamik yüksek basınç alanından 60. enlemlerdeki dinamik alçak basınç alanına esmektedir.

6. Kara ve deniz meltemi nasıl oluşmaktadır?

Cevap: Kara ve denizlerin gün içinde farklı ısınması sonucu oluşan rüzgârlardır. Gündüz serin denizlerden sıcak karaya, gece serin olan karadan ılık denize eser.

B. Aşağıdaki cümlelerin noktalı yerlerini uygun sözcüklerle tamamlayınız.
1. Sıcaklık değiştikçe basınç değişir.
2. Havanın belirli bölgelerde yığılması basıncın artmasına neden olmaktadır.
3. 60° enlemleri, batı ve kutup rüzgârlarının karşılaşma alanıdır.
4. Bir bölgeye rüzgârın en fazla estiği yöne hâkim rüzgâr yönü denir.
5. Rüzgârlar Kuzey Yarım Küre’de sağa Güney Yarım Küre’de sola doğru sapmaktadır.
6. Ekvatoral bölgede sürekli termik alçak basınç merkezi oluşmasının nedeni havanın ısınarak yükselmesidir.
C. Aşağıdaki soruyu metne göre yanıtlayınız.
Karalar denizlere göre daha çabuk ısındığından, ısınan hava yükselir ve yerinde alçak basınç merkezi oluşur, deniz üzeri henüz ısınma olmadığı için buradaki basınç karaya göre daha fazladır yani yüksek basınçtır. Gündüzleri denizden karaya, geceleri ise karadan denizlere doğru olan kıyı rüzgârları dünyanın değişik noktalarında değişik isimlerle adlandırılır. Ayrıca soğuk havanın hafif olup yükselme, sıcak havanın ağır olup çökme özelliklerine göre dağ, yamaç ve vadilerde de gece gündüz sıcaklık farkından dolayı rüzgâr akışları vardır.
1. Meltemlerin oluşma nedenleri nelerdir?

Cevap: Meltemler, basınç ve günlük sıcaklık farkı nedeni ile oluşan rüzgarlardır. Karalar, denizlere göre daha çabuk ısınırlar ve daha çabuk soğurlar. (Bu durum katı cisimlerin ısı alışverişinde daha başarılı olmasının sonucudur.) Karalar ve denizlerin sıcaklıklarının ve basınçlarının birbirinden farklı olması; üzerlerinde bulunan hava kütlesini de etkiler.

2. Basınç zamanla neden değişmektedir?

Cevap:

3. Basıncın değişmesi hangi hava olaylarına neden olmaktadır?

Cevap:

Basıncın değişmesi hangi hava olaylarına neden olmaktadır sorusunun cevabı şu şekilde olacaktır;

SİS,
KIRAĞI,
BUZLANMA,
ÇİY,
Nemin yükselmesi veya azalması,

gibi çeşitli hava olayları, basıncın değişmesi sonucunda meydana gelen hava olaylarına örnektir. Hava olaylarının oluşmasında basınç oldukça önemli bir etkendir. Diğer önemli etkenler ise şu şekilde sıralanabilir;

Rüzgarın yönü,
Mevsimlerin oluşumu, şeklindedir.

9. Sınıf Fersa Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 104 Cevabı
1. I. Dinamik yüksek basınç merkezi I I. Termik yüksek basınç merkezi
III. Termik alçak basınç merkezi
IV. Dinamik alçak basınç merkezi
Alizeler yukarıdaki bölgelerden hangileri arasında esmektedir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

Cevap: B

2. Rüzgârlarla ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Yatay yönlü hava akımlarıdır.
B) Basınç farkından oluşur.
C) Basınç farkı artıkça şiddeti artar.
D) Yer şekilleri yönlerini etkilemektedir.
E) Alçak basınç alanından eser.

Cevap: E

3.Şekildeki hava hareketine göre aşağıdaki yargılardan hangisine varılabilir?
A) Yüksek basınç alanıdır.
B) Çevreden rüzgâr almaktadır.
C) Yağış olasılığı yüksektir.
D) Yükselici hava etkilidir.
E) Güney Yarım Küre’dedir.

Cevap: A

4. Aşağıdakilerden hangileri musonlar ile kara ve deniz meltemlerinin benzer özellikleridir?
A) Yüzlerce kilometrekarelik alanlarda etkili olmaları
B) Altı aylık süreler boyunca birbirinin tersi yönde esmeleri
C) Kara ve denizin ısınma farklarından oluşmaları
D) Aynı bölgelerde etkili olmaları
E) Sürekli yağış getirmeleri

Cevap: C

5. I. Sirokko I I. Bora
III. Hamsin
IV. Mistral
Yukarıdaki rüzgârlardan hangileri sıcaklığı artırmaktadır?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

Cevap: B

6.Haritada numaralarla gösterilen yerlerden hangileri batı rüzgârlarının etkisindedir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

Cevap: D

9. Sınıf Fersa Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 104 Cevabı
Yağış dağılışına etkide bulunan etmenleri araştırınız. Elde ettiğiniz bilgileri sınıftaki arkadaşlarınızla paylaşınız.

Cevap:

1. Basınç Özellikleri

Alçak basınçta yükselici hava hareketleri meydana geldiğinden yağış artar. Yüksek basınçta alçalıcı hava hareketleri meydana geldiğinden yağış azalır.

2. Denize Göre Konum

Nem kaynağı olan denizlere yaklaştıkça yağış artar, uzaklaştıkça azalır.

3. Yükselti

Yerden yükseldikçe sıcaklık azaldığından havanın neme doyması hızlanır, yağış oluşumu artar.

4. Dağların Uzanış Yönü
Dağların kıyıya paralel uzandığı yerlerde yağış artar, dik uzandığı yerlerde yağış azalır.
5. Rüzgarlar ve Hava Kütleleri
Nem taşıyan rüzgarlara açık olan yerlerde yağış artar, kapalı olan yerlerde azalır.
Fotoğraftaki deneyde, içinde sıcak su bulunan bir cam kavanozun üzerine, içinde buz bulunan bir kap kapatılınca cam kavanozun kenarında önceden bulunmayan su damlacıkları süzülüyor. Kavanozun kenarında su damlacıklarının belirmesinin nedeni sizce ne olabilir? Bu konudaki düşüncelerinizi defterinize yazınız.

Cevap: Sıcaklık ve basınç farkı.

9. Sınıf Fersa Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 111 Cevabı
Aşağıdaki soruları haritaya göre yanıtlayınız.

9. Sınıf Fersa Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 112 Cevabı
Aşağıda 1928-2017 yılları arasında Rize’de aylara göre sıcaklık ve yağış değerleri verilmiştir.
1. Burada yaşayan insanların kışın ve yazın ne tür giysiler giymeleri beklenir?

Cevap: Kışın ve yazın her daim yanlarında bir yağmurluk bulundurmalılar. Çünkü bu bölge her dönem yağış almaktadır. Ortalama sıcaklık vardır. Yıl içindeki sıcaklık farkı değildir. O yüzden yazın da kışın da üşütmemek için sizi soğuk ve serinlikten koruyacak şekilde giyinmeniz gerekir.

2. Burada yaşayan insanların kışın ve yazın daha çok yörede yetiştirilen ne tür besin maddelerini taze olarak tüketmesi beklenir?

Cevap: Mısır, çay, fındık gibi besin maddelerini daha fazla kullanmaları beklenir.

3. Burada yaşayan çiftçilerin ne tür tarım ürünlerini yetiştirmeleri beklenir?

Cevap: fındık, çay, mısır gibi tarım ürünlerini yetiştirmeleri beklenir

4. Burada yaşayan insanların ilkbaharda iklimin, olumsuz etkilerinden korunmak için dışarı çıkarken ne tür araçları kullanmaları beklenir?

Cevap: Öncelikle yanlarında yağmurdan korunmak için şemsiye bulundurmaları veya yağmurluk bulundurmaları gerekir. Bunun yanında hırka ya da mont gibi sıcak tutacak giysilere de ihtiyaç duyulabilir.

5. Siz de yaşadığınız yerin sıcaklık ve yağış değerlerini mgm.gov.tr sitesinden elde ederek iklim grafiğini defterinize çiziniz ve yorumlayınız.

Cevap:

5. Bölüm İklim Bilgisi Nem ve Yağış Ölçme ve Değerlendirme

9. Sınıf Fersa Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 113 Cevabı
A. Aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
1. Havadaki nem nasıl oluşmaktadır?

Cevap: Havadaki nem buharlaşma ve terlemeyle oluşmaktadır.

2. Bağıl nem hangi durumlarda artmaktadır?

Cevap: Bağıl nem mutlak nemin artması ya da sıcaklığın düşmesiyle artar.

3. Nimbüs bulutlarının özelliği nedir?

Cevap: Nimbüs bulutları yağış bırakır.

4. Sis nasıl oluşmaktadır?

Cevap: Sis, yeryüzüyle temas hâlinde olan havanın soğumasıyla oluşur.

5. Bulutların oluşturduğu yağış türleri hangileridir?

Cevap: Bulutların oluşturduğu yağış türleri yağmur, kar ve doludur.

6. Cephe yağışları nasıl gerçekleşmektedir?

Cevap: Cephe yağışları sıcak hava ve soğuk havanın karşılaşmasıyla oluşur. Yoğunluğu az olan sıcak ve nemli hava soğuk havanın üzerine doğru yükselir. Yükselirken soğur ve yağış bırakır.

B. Aşağıdaki cümlelerin noktalı yerlerini uygun sözcüklerle tamamlayınız.

Cevap:

1. Denizden uzaklaştıkça mutlak nem azalır.
2. Maksimum nem, sıcaklığa göre değişmektedir.
3. Antarktika, yeryüzünün en az yağış alan yerlerindendir.
4. Yükselen havanın maksimum nemi azalır.
5. Kırağı, su buharının doğrudan buz hâline geçmesiyle gerçekleşen yeryüzüyle temas hâlindeki havada gerçekleşen yoğuşma şeklidir.
6. Orta kuşak karalarının batısı düzenli yağış alan yerlerdendir.
C. Haritaya göre aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
1. Kaç numaralı yerler yeryüzünün en az yağış alan yerlerindendir? Neden?

Cevap: III.

2. Kaç numaralı yerlerin yağış rejimi düzensizdir? Neden?

Cevap: I çünkü dönenceler bölgesinde yağış rejimi düzensizdir.

9. Sınıf Fersa Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 114 Cevabı
1. I. Kıyılarda mutlak nem daha fazladır.
I I. Alçalan havada nem açığı oluşur.
III. Bağıl nem her yerde aynıdır.
IV. Yüksek basınç alanında yağış olasılığı fazladır.
Yukarıdaki yargılardan hangileri doğrudur?
A) I ve II B) I ve III
C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

Cevap: A

2. Yağış rejimi düzenli olan bir bölge için aşa- ğıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Bağıl nemi yüksektir.
B) Sürekli yüksek basınç alanıdır.
C) Yükselici hava hareketleri etkilidir.
D) Sıcaklık farkları azdır.
E) Bulutlanma fazladır.

Cevap: B

3.Haritada numaralarla gösterilen yerlerden hangileri yeryüzünün en fazla yağış alan bölgelerindendir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

Cevap: A

4. Bağıl nemi %90 olan bir hava kütlesi için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Sıcaklığı artarsa doyma noktasından uzaklaşır.
B) Bir yamaç boyunca yükselirse doyma noktasına ulaşır.
C) Soğuk bir havayla karşılaşırsa yağış bırakabilir.
D) Alçalırsa maksimum nemi azaldığı için bağıl nemi artar.
E) Sıcak bir havayla karşılaşırsa bağıl nemi azalır.

Cevap: D

5. I. Akdeniz kıyıları
I I. Orta kuşak karalarının batısı
III. Ekvatoral bölge
IV. Güneydoğu Asya
Yukarıdaki bölgelerden hangilerinin yağış rejimi düzenlidir?
A) I ve II
B) I ve III
C) II ve III
D) II ve IV
E) III ve IV

Cevap: C

6. I. Sıcak ve nemli bir havanın soğuk bir yüzeye gelmesi
II. Yamaç boyunca yükselen havanın soğuması
III. Yeryüzünün ışımayla ısı kaybetmesi Yukarıdakilerden hangileri sis oluşmasına neden olur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

Cevap: E

Yeryüzündeki İklim Tipleri

9. Sınıf Fersa Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 115 Cevabı
Yeryüzünde hangi iklim tiplerinin görüldüğünü ve bu iklimlerden hangilerinin ülkemizde de etkili olduğunu araştırınız. Elde ettiğiniz bilgileri sınıfta paylaşınız.

Cevap:
Yeryüzünde görülen iklim tipleri
Sıcak İklimler. Ekvatoral. Savan. …
Ilıman İklimler. Akdeniz. Ilıman Okyanusal. …
Soğuk İklimler. Tundra. Kutup. …
Ekvatoral İklim. • …
Çöl İklimi. • …
Savan (Tropikal) İklimi. • …
Muson İklimi. • …
Akdeniz İklimi. •
Ükemizde görülen iklim tipleri
Ilıman İklimler
Akdeniz İklimi
Karasal İklim
Bozkır İklimi

Aşağıdaki tabloda Ankara’da sıcaklık ve yağışın aylara dağılışı verilmiştir. Tabloyu inceleyerek buranın iklim özelliklerini kısaca defterinize yazınız.

Cevap: Genellikle kara ikliminin hüküm sürdüğü Ankara’da farklı iklimler vardır. Güneyde İç Anadolu’nun hususiyeti olan step-bozkır iklimi, kuzeyde ise Karadeniz bölgesinin yumuşak ve yağışlı özelliği görülür. Ankara ilinin kışları çok soğuk ve yazları da çok sıcaktır. Yıllık ısı değişikliği 40°C ile -24,9°C arasındadır. Ortalama yağış ilçelerde farklıdır. Yağış 300 mm ile 540 mm arasında, havadaki nem oranı ise % 40-79 arasında değişir. Gece ve gündüz arasındaki sıcaklık farkı fazladır. Tuz gölüne inildikçe yağış azalır. Ortalama karlı gün sayısı bir ayı geçmez. İlin büyük kısmında bozkır (step) bitkileri görülür.

9. Sınıf Fersa Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 126 Cevabı
Aşağıdaki bitki örtüsü ve iklim tiplerini eşleştiriniz. Bitki örtülerinin altlarındaki harfleri, iklim tiplerinin karşısındaki noktalı yerlere yazınız.

Cevap:

Ekvatoral iklim: c
Kutup altı iklimi: d
Ilıman karasal iklim: a
Okyanusal iklim: ç
Yazları yağışlı tropikal iklim: d
Çöl iklimi: e-b

5. Bölüm İklim Bilgisi Yeryüzündeki İklim Tipleri Ölçme ve Değerlendirme

9. Sınıf Fersa Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 127 Cevabı
A. Aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
1. İklim koşulları ile bitki örtüsü arasında nasıl bir ilişki vardır?

Cevap: İklim koşulları ile bitki örtüsü arasında bulunan ilişki şu şekildedir;Değişik alanlar yer alan iklim tipi benzerliği doğal bitki örtüsünün benzerliğini ispatlar niteliktedir. Tüm bitkilerinin kendine özgü bir iklim özelliği bulunmaktadır. Başka bir deyişle benzer iklim koşullarında benzer bitki türleri ile karşılaşmak mümkündür. Ülkemizde Kuzey- Güney yönünde uzaklık ve enlem farkı arttıkça bitki örtüsü de çeşitlenir. Bitki örtüsü iklimin bir sebebi değil de iklimin bir sonucudur. Bu duruma örnek olarak, Maki bitki örtüsü Akdeniz ikliminin bir göstergesidir.

2. Okyanusal iklimin özellikleri nelerdir?

Cevap: Bu iklim yüzey şekilleri uygun olduğu için en güzel şekilde Kuzeybatı Avrupa’da görülür. Bu alanda Gulfstream sıcak su akıntısının da etkisini unutmamak gerekir.1-Yazlar serin, kışlar ılıktır. Tüm yıl yağışlıdır.
2-Ortalama sıcaklık 15ºC ‘dir. Yıllık sıcaklık farkları da 15ºC kadardır. Sıcaklık nadiren 0ºC nin altına iner.
3-Ortalama yağış 1500mm ‘dir. En fazla yağış Sonbaharda görülür.
4-Bulutluluk ve nem oranı yüksektir. Güneşli gün sayısı azdır.
5-Bitki örtüsü, karma ormanlardır.
6-Kimyasal çözülme oldukça hızlıdır.Toprak mineral ve humus bakımından zengin olan Kahverengi orman toprağıdır.

3. Ekvatoral iklimin doğal bitki örtüsü nedir?

Cevap: Yıl boyunca sıcaklık ve nem koşulları elverişli olduğundan sürekli yeşil kalabilen yayvan yapraklı ağaçlardan oluşan gür ormanlardır. Yağmur ormanları adı verilen bu ormanlardaki ağaçların boyu yağış miktarının fazla olması nedeniyle 40-60 m lere kadar çıkabilir. Ormanaltı floarası da çok zengindir.

4. Ilıman karasal iklimin özellikleri nedir?

Cevap:
Mevsimlik ve günlük sıcaklık farklılıkları belirgin seviyededir. Yani yaz aylarındaki sıcaklık ortalaması ile kış aylarındaki sıcaklık ortalaması arasındaki fark fazladır. Aynı şekilde sabah saatlerinde yaşanan sıcaklık ile öğle saatlerinde yaşanan sıcaklık farkının da fazla olduğu görülür.
Bu iklimin görüldüğü yerlerde en fazla yağışın ilkbahar aylarında gerçekleştiği görülür.
Bu iklimin yaşandığı bir bölgede don olaylarına da sıklıkla rastlanmaktadır.

5. Sert karasal iklimin doğal bitki örtüsü nedir?

Cevap: Sert karasal iklim, yaşam açısından oldukça zorlayıcı bir iklim türüdür. Karasal iklime göre çok daha soğuktur. Yaz ve kış mevsimleri arasında oldukça fazla bir sıcaklık farkı bulunur. En yoğun görülen yağış türü kardır. Çok uzun süre yerde kalır. İklim şartları tarıma pek uygun değildir. Bu nedenle ürün çeşitliliği yok denecek kadar azdır. Çernozyum tipi toprak görülür. Bu iklim türünde hayvancılık en temel geçim kaynağıdır. Bitki örtüsü genellikle bozkırdır, yer yer step de görülür.

B. Aşağıdaki cümlelerin noktalı yerlerini uygun sözcüklerle tamamlayınız.

Cevap:

1. Muson bölgesindeki ormanlar kışın yaprağını……döken …..ağaçlardan oluşur.
2. Çin’in kıyı kesiminde…. muson.…iklim tipi etkilidir.
3. Kutup altı iklim bölgesinde ormanlar…. görülmez.
4. …30.. ….. enlemlerdeki dinamik yüksek basınç alanlarında alçalıcı hava hareketlerinin
etkisiyle çöller oluşmuştur.
5. Akdeniz iklim bölgesinde don olaylarına. nadiren rastlanır.
C. Yandaki grafiğe göre aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
1. Bu bölgeki sıcaklık ve yağışın yıl boyunca değişmesinin nedenleri neler olabilir?

Cevap: Genellikle kara ikliminin hüküm sürdüğü Ankara’da farklı iklimler vardır. Güneyde İç Anadolu’nun hususiyeti olan step-bozkır iklimi, kuzeyde ise Karadeniz bölgesinin yumuşak ve yağışlı özelliği görülür. Ankara ilinin kışları çok soğuk ve yazları da çok sıcaktır. Yıllık ısı değişikliği 40°C ile -24,9°C arasındadır. Ortalama yağış ilçelerde farklıdır. Yağış 300 mm ile 540 mm arasında, havadaki nem oranı ise % 40-79 arasında değişir. Gece ve gündüz arasındaki sıcaklık farkı fazladır. Tuz gölüne inildikçe yağış azalır. Ortalama karlı gün sayısı bir ayı geçmez.

2. Bu bölgede hangi tür doğal bitki örtüsünün yaygın olması beklenir?

Cevap: İlin büyük kısmında bozkır (step) bitkileri görülür. İlk baharda yeşil olan arazi yazın sararmış ve kurumuş otlarla kaplıdır.

9. Sınıf Fersa Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 128 Cevabı
Ç. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları yanıtlayınız.
1. I. Ilıman karasal
II. Okyanusal
III. Akdeniz
IV. Muson
Yukarıdaki iklim bölgelerinden hangilerinde yaz ayları kuraktır?
A) I ve II B) I ve III
C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

Cevap: B

2. Aşağıdakilerden hangisi okyanusal iklimin görüldüğü yerlerden biri değildir?
A) Fransa B) İngiltere
C) İtalya D) Kanada
E) ABD

Cevap: C

3.Yağış ve sıcaklık ortalamaları grafikle gösterilen iklim bölgesinin doğal bitki örtüsü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Savan B) Maki
C) Bozkır D) Orman
E) Tundra

Cevap: A

4.Haritada numaralarla gösterilen yerlerden hangi ikisinin bitki örtüsünün benzer olması beklenir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) II ve IV E) III ve IV

Cevap: C

5. Aşağıdakilerden hangisinde bir iklim tipi, o iklim tipine ait olmayan bitki örtüsüyle eşleştirilmiştir?
A) Kutup altı-Step
B) Sert karasal-Tayga ormanları ve çayır
C) Ilıman karasal-Bozkır
D) Okyanusal-Orman
E) Akdeniz-Kızılçam ormanları ve maki

Cevap: A

6. Aşağıdaki iklim bölgelerinden hangisinde yıl boyunca konveksiyonel yağışlar görülür?
A) Okyanusal
B) Muson
C) Akdeniz
D) Ilıman karasal
E) Ekvatoral

Cevap: E

Türkiye’nin İklimi

9. Sınıf Fersa Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 129 Cevabı
Yükseltinin ülkemizin iklimini nasıl etkilediğini araştırınız. Elde ettiğiniz bilgileri defterinize yazınız.

Cevap: Yeryüzü şekilleri bakımından yükseltinin fazla olduğu yerlerde iklim özellikleri de farklılaşmaktadır. Yükseltinin fazla olduğu yerlerde basınç ve sıcaklık farklılıklarına bağlı olarak soğuk olma ihtimali artmakta ve soğuk iklim kuşağı yer almaktadır. İklim soğudukça mevsimsel geçişler de yavaşlamaktadır. Yükseltinin az olduğu yerlerde basınç ve sıcaklık farklılıklarına bağlı olarak sıcak olma ihtimali artmakta ve ılıman iklim kuşağı ile sıcak iklim kuşağı yer almaktadır. İklim ısındıkça mevsimsel geçişler normalleşir.

9. Sınıf Fersa Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 133 Cevabı
Yaşadığınız yerin ocak ve temmuz ayları, sıcaklık ortalaması ile yıllık yağış miktarının ne kadar olduğunu Genel Ağ’dan araştırıp elde ettiğiniz bilgileri sınıfta paylaşınız.

Cevap:

9. Sınıf Fersa Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 143 Cevabı
Yaşadığınız yerde hangi iklim tipinin etkili olduğunu araştırarak bu iklim tipinin özelliklerini defterinize yazınız.

Cevap: Akdeniz İkliminin Özellikleri1. Yıllık ortalama sıcaklık 15 – 18°e civarındadır.
2. Temmuz ayı ortalama sıcaklığı 25°e’yi geçer.
3. Ocak ayı ortalama sıcaklığı, güneyde 100e, Ege kıyılarında 7 – 8°e civarındadır.
4. Yazın güneyden gelen çöl ikliminin etkisinde kaldığından, yağış oluşmaz.
5. Yağışların yaklaşık yarısı kışın, cephesel etkiye bağlı olarak Kasım – Nisan ayları arasında düşmektedir. (1000 mm)
6. Kıyıya paralel uzanan dağlar, nemli havanın kışın kıyıda yığılmasına yol açarak, kış yağışlarının uzun sürmesine neden olur.

9. Sınıf Fersa Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 147 Cevabı
Aşağıdaki yargıların doğru ve yanlış olduklarına karar vererek bir çıkışa ulaşınız. Ulaştığınız çıkışı sınıfta söyleyiniz.

Cevap: 8 NOLU ÇIKIŞA ULAŞIRIZ

5. Bölüm İklim Bilgisi Türkiye’nin İklimi Ölçme ve Değerlendirmesi

9. Sınıf Fersa Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 148 Cevabı
A. Aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
1. Türkiye’nin konumu iklim koşullarını nasıl etkilemektedir?

Cevap: Türkiye, konumundan dolayı ılıman iklim koşullarına sahiptir. Dört mevsim belirgin olarak yaşanır. Yıllık sıcaklık farkları fazladır

2. Ülkemizde kısa mesafelerde iklim koşullarının değişmesinin nedeni nedir?

Cevap: Ülkemizde kısa mesafelerde iklim koşullarının değişmesinin nedeni yükselti farklarının fazla olmasıdır.

3. Ülkemizin iklimini etkileyen termik kökenli basınç merkezleri hangileridir?

Cevap: Ülkemizin iklimini etkileyen termik kökenli basınç merkezleri Sibirya yüksek basınç merkezi ile Basra alçak basınç alanıdır.

4. Türkiye, sürekli rüzgârlardan hangisinin etki alanındadır?

Cevap: Türkiye, sürekli rüzgârlardan batı rüzgârlarının etki alanındadır.

5. Ülkemizin hangi yörelerinin yağış rejimi düzenlidir?

Cevap: Ülkemizde Karadeniz kıyılarının yağış rejimi düzenlidir

B. Aşağıdaki cümlelerin noktalı yerlerini uygun sözcüklerle tamamlayınız.

Cevap:

1. Ülkemizde yıllık ortalama nemin en düşük olduğu yer……Güneydoğu Anadolu’dur.
2. Karadeniz ve Marmara kıyıları, ülkemizde nem ortalaması en… .yüksek..…olan yerlerdendir.
3. Okyanus akıntıları, ülkemizin iklimi üzerinde etkisi..yoktur.
4. Doğu Anadolu üzerinden gelip Kuzey Anadolu Dağları’nı aşarak Doğu Karadeniz kıyılarını etkileyen föhn bu kesimde sıcaklığı artırmaktadır.
5. Lodos,…. .güneybatıdan ..eser ve sıcaklığı..…yükseltir..
C. Haritaya göre aşağıdaki soruları yanıtlayınız.
1. Kaç numaralı yerde yıllık sıcaklık farkı daha fazladır ve bu durum ekonomik yaşamı nasıl etkiler?

Cevap: IV. Numaralı yerde yani Erzurum- Kars yöresinde sıcaklık farkı daha fazladır.Çünkü sert karasal iklim vardır. Ekonomiyi olumsuz etkilemektedir. Çünkü karlardan dolayı tarım yapılamamakta ancak hayvancılık gelişebilmektedir.

2. Kaç numaralı yerde kuraklık daha şiddetlidir, ve bu tarımsal üretimi nasıl etkilemektedir?

Cevap: II. numaralı yerde Şanlıurfa-Mardin yöresinde kuraklık daha şiddetlidir. Çünkü Arap coğrafyasından gelen çöl ikliminin etkisi vardır. Tarımda sulama sıkıntıları yüzünden bu bölgelerde zorluk çekilmektedir. Genellikle küçükbaş hayvancılık yapılmaktadır.

3. Kaç numaralı yerler daha fazla yağış almaktadır? Neden? Bu durum doğal bitki örtüsünü nasıl etkilemektedir?

Cevap: III. numaralı yerler yani Rize-Trabzon arası Karadeniz iklimi olduğundan dolayı daha fazla yağış alır. Bu iklimin özelliklerinden dolayı ise fındık ve çay gibi endemik tarım ürünlerinin üretimi yapılmaktadır.

9. Sınıf Fersa Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 149 Cevabı
1. I. Kara yel I I. Poyraz
III. Keşişleme
IV. Kıble
Yukarıdaki rüzgârlardan hangileri estikleri yerlerde sıcaklığı düşürmektedir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV
E) III ve IV

Cevap: A

2. Türkiye’de dağ, vadi, deniz ve kara meltemlerinin görülmesi;
I. orta kuşakta bulunması,
I I. yeryüzü şekillerinin engebeli olması,
III. çevresinde denizlerin bulunması özelliklerinden hangileriyle açıklanabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II
C) Yalnız III D) I ve II
E) I, II ve III

Cevap: E

3.Haritada numaralarla gösterilen yerlerden hangisinde kuraklık daha şiddetlidir?
A) I B) II C) III D) IV E) V

Cevap: E

4. I. Çankırı I I. Antalya
III. Sinop
IV. Şanlıurfa
Yukarıdaki illerden hangileri arasındaki sıcaklık farkının temel nedeni enlem etkisidir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

Cevap: C

5. Ankara’da yıllık sıcaklık ortalaması 11,9 °C iken bu değer Erzurum’da 5,7 °C’tur.
Yaklaşık aynı enlemlerde bulunan bu şehirler arasındaki sıcaklık farkı;
I. güneş ışınlarının düşme açısı,
I I. yükseklik,
III. bakı durumu
etmenlerinden hangileriyle açıklanabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II
C) Yalnız III D) I ve II
E) II ve III

Cevap: B

6. Aşağıdaki illerden hangisinin gerçek sıcaklığı ile indirgenmiş sıcaklığı arasındaki fark en azdır?
A) Konya B) Muş
C) Sivas D) Rize
E) Eskişehir

Cevap: D